Fol. 260v: 'Iste liber pertinet ecclesie beate Marie de capella thosan in flandria quem emit frater georgius reyfan eiusdem monasterii religiosus et professus. Si quis eum abstulerit anatematizetur, amen'
Title:
Metaphijsica vetus et nova. Liber de causis phijsicorum. Liber de
anima, de memoria, de generatione et corruptione [titel Carolus de
Visch] Note:
Dit manuscript is eigendom van het Archief van het Grootseminarie
Ten Duinen en wordt bewaard in het Grootseminarie (Potterierei,
Brugge). Met vragen in verband met dit manuscript kan u terecht bij
de curator van de collectie in het Grootseminarie. // This
manuscript is part of the collections at the Archives of the Major
Seminary Ten Duinen in Bruges (Potterierei, Bruges). For questions
regarding this manuscript, please contact the special collections
curator at the Major Seminary
Metaphysica nova. Inc. (f. 1r): 'Consideratio quidem in ueritate
difficilis est uno modo et facilis alio. Et signum eius est quam
nullus hominum potuit peruenire in ipsam'; expl. (f. 92r): 'et
nullo modo posse complecti non separabilia esse mathematica a
sensibilibus ut quidam dicunt nec ea esse principia'
Metaphysica vetus. Inc. (f. 93r): 'Omnes homines natura scire
desiderant signum autem est sensuum delectatio preter enim et
utilitatem propter se ipsos diliguntur et maxime aliorum'; expl.
(f. 114v): 'quoniam nullus erit huiusmodi ratio set omnia secundum
accidens hac enim diffinitur substantia et accidens'
Liber de causis. Inc. (f. 115r): 'Omnis cavsa primaria plus est
influens supra causatum suum quam secunda causa'; expl. (f. 126v):
'verumptum unum uerum primum est creans imitates faciens adquirere
non adquisitum sicut ostendimus'
Physica. Inc. (f. 127r): 'Qvoniam quidem intelligere et scire
contingit circa omnes scians quarum sunt principia aut cause aut
elementa ex horum cognicione'; expl. (f. 198v): 'manifestum itaque
est quoniam indiuisibile est et inpertibile est et nullam habens
magnitudinem'
Liber de anima. Inc. (f. 199r): 'Bonorum honoorabilium [sic]
noticiam opinantes magis autem alteram altera que est secundum
certitudinem aut ex eo quod meliorum quidem et mirabiliorum'; expl.
(f. 226r): 'ut sentiat in alimento et desiderio et moneatur auditum
autem ut significet aliquid sibi ipsi linguam uero quatenus signat
aliquid alteri'
De memoria et reminiscentia. Inc. (f. 226r): 'Reliquorum autem
primum considerandum de memoria et memorati quid sit et propter
quas causas sit et cui anime partium accidat hec passio et
reminisci'; expl. (f. 229v): 'que sunt anime memorentur alia et de
reminisci quidem et quomodo sit et propter quas causas dictum
est'
De generatione et corruptione. Inc. (f. 230r): 'De generatione
autem et corruptione et natura generatorum et corruptorum
uniuersaliter de omnibus et causas diuidendum amplius autem de
alteracione et augmentatione quidem quid utrumque sit et utrum
eandem existimandum sit'; expl. (f. 252bis-r): 'si autem et hoc
nunc essent sed non quorum substantia generatur ens talis qualis
contingit non esse corruptibilis'
Meteora. Inc. (f. 253r): 'Postquam preces sit rememoratio nostra de
rebus naturalibus primis et stellis ordinantibus mundum et
narrauimus dispositionem corporis ultimi mobilis et elementi
nobilis et enunciauimus quantitatem elementorum corporeorum'; expl.
(f. 288r): 'et ad ultimum ex hiis considerantia uelud hominem
plantam necnon cetera huiusmodi'
[De congellatis]. Inc. (f. 288r): 'Terra pura lapis non fit quia
continuationem non facit sed communitionem vincens enim in ea
siccitas'; expl. (f. 288r): 'per solam liquefattionem non fit ut
accidunt ei ex hoc res quedam extranee'
De celo et mundo. Inc. (f. 291r): 'Summa cognitionis nature et
sciencie ipsam significantis in corporibus existit et in reliquis
magnitudinibus et in pressionibus et motibus eorum'; expl. (f.
352v): 'Completus est ergo sermo noster in hoc libro et uenimus
super intentonem [sic] nostram in eo'
De vegetabilibus. Inc. (f. 352v): 'Qvoniam ut ait empedocles in
tanta rerum uarietate precipua excellentissimum diuine munificentem
donem philosophiam'; expl. (f. 365v): 'calor solis extrinsecus
uincent ergo calor et siccitas et erit fructus amarus amen'
De morte et vita. Inc. (f. 365v): 'De eo autem quod est cause alia
quidem longe in te alterium alia uero breuis uite et de uite tota
longitudine et breuitate considerandum'; expl. (f. 367v): 'quid
nouum illud uero uetus parum aut est aliqua differentia in eo quod
est sic semper esse longioris uite'
De differentia spiritus et anime. Inc. (f. 368r): 'Interrogasti me
honoret te deus de differentia que est inter spiritum et animam et
ut scriberem tibi quid dixerunt antiqui in ea'; expl. (f. 373v):
'dum uult recordari alicuius rei que precessit et cuius tempus
prolongatum est et hoc sufficiet tibi de quo interrogasti.
Explicit'
De sompno et vigilia. Inc. (f. 374r): 'De sompno et uigilia
considerandum quid est et utrum propria sint anime uel corporis uel
communia et si communia cuius aerticule anime uel corporis'; expl.
(f. 383v): 'autem et de ea que ex sopnus [sic] est diuinatione
dictum est'
De sensu et sensato. Inc. (f. 384r): 'Quoniam avtem de anima
secundum ipsam determinatum est et de uirtute qualibet sed partem
suam consequens est facere considerationem de animalibus et uitam
habentibus omnibus'; expl. (f. 393v): 'secundum unumquodque
instrumentum dictum est reliquum uero considerandum primo de
memoria et memorari'
De 'De congelatione' is een werk van Avicenna; de 'De differentia'
is een werk van Costa ibn Lucca
De volgende auteurs zijn verantwoordelijk voor de vertalingen:
Alfredus Anglicus: De congelatione; Gerardus Cremonensis: De
causis, Meteora (I-III), De celo et mundo; Henricus Aristippus:
Meteora (IV); Willem van Moerbeke: Metaphysica vetus, Physica, De
anima
De lopende titel van de laatste tekst is foutief 'De memoria et
reminiscentia'
Alle teksten zijn in meer of mindere mate voorzien van marginale
glossen, voornamelijk aan het begin van iedere tekst
Ff. 92v en 252bis-v zijn leeg Topic general subdivision:
Wijsbegeerte
Wiskunde - natuurwetenschappen Material:
Perkament Extent:
i + 395 ff. + i Dimensions:
288 x 186 mm Decoration and binding:
gehistorieerde initialen
gedecoreerde initialen
Postmiddeleeuwse band Script:
gotische textualis Provenance:
Cisterciënzerabdij Ter Doest (S.O.Cist.)
Grootseminarie Ten Duinen Brugge
Cisterciënzerabdij Ten Duinen (S.O.Cist.) Genre/form:
Traktaten filosofie
