Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 3310

Go to viewer chevron_right
Source
Gallica (Bibliothèque nationale de France)
Library
Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits
Shelfmark
  • Latin 3310
Biblissima authority file
Date
  • XVe siècle (1476)
Language
  • Latin
Title
  • Thomas Cantipratensis
  • Eckbertus Schonaugiensis
Agent
Description
  • Contents:

    F. 1-136v [THOMAS CANTIPRATENSIS]. Table des deux parties de l'ouvrage : « Incipiunt capitula libri Bonum universale de Apibus, scilicet de prelatis et subditis. In libro qui dicitur Bonum universale inter cetera loquitur auctor ita dicens : Rex apum mellei coloris est... — ... XX [IIII]. Regem si mori contigerit... circa ejus funera glomeratur. Expliciunt capitula primi libri de prelatis » (1) ; — « Incipiunt capitula secundi libri, de subditis. I. Secunda pars illarum apum est... — ... LVI. Vespe quoque persecuuntur easdem » (1-1v) ; — Épître dédicatoire : « Incipit prologus in libro qui dicitur Bonum universale de apibus. Venerando... fratri Humberto... Rogatus instantissime a quibusdam... — ... Christi pietas tueatur. Amen » (1v-2) ; — L. I, précédé d'une préface : « Incipit liber qui dicitur Bonum universale de apibus. Liber primus. Unum caput Christum... — ...in primo omnium textus ostendit » (2) ; « Capitulum primum. Rex, inquit, apum mellei coloris... Quid in melle nisi morum sinceritas... — ... modice intersticio respiremus » (2-25v) ; — L. II, précédé d'une préface non séparée du texte : « Liber secundus de subditis. Omnis ecclesiasticus ordo... — ... et in precedentibus distinguatur. In tribus distribuuntur... Sic et omnis conventus... — ... illum tanquam me participem faciat Jhesus Christus... Amen. Explicit liber qui dicitur Bonum universale de apibus... » (25v-134v) ; — table alphabétique des matières, sans renvoi au texte : « Amicicia vera commendalis [sic] ... — ... Vox non est frangenda » (135-136v) (Thomae Cantipratani... Bonum universale de apibus..., Douai, 1627, avec variantes) ; manquent, f. 26, les § 3-11 du chap. I du L. II (éd. cit., 110-118) ; f. 41v, la fin du § 31 du chap. X du L. II, de vexarentur à la fin (ibid., 182) ; f. 64v, les § 11-16 du chap. XXIX du L. II (ibid., 282-292) ; f. 26v, deux exempla, correspondant aux § 16 et 17 du chap. I du L. II sont intervertis (ibid., 120-121) ; cf. ms. Latin 3309.

    F. 137-140 [ECKBERTUS SCHONAUGIENSIS abbas, Soliloquium seu Meditationes] « Verbum michi ad te, O rex seculorum, Christe Jhesu... — ... regnum solidum permanens... » (P. L., CLVIII, 773-779, sous le nom de s. Anselme ; et CXCV, sous le nom de Richard de Saint-Victor) ; cf. Wilmart, Rev. bénéd., XXXVI (1924), 59-60.

    Physical Description:

    F. 1, ex-libris du XVIIIe s. : « ex bibliotheca s. Crucis Parisiensis » (Sainte-Croix de la Bretonnerie) et mention de l'achat par la Bibliothèque royale au XVIIIe s : « Codex inter recens emptos 2» ; cf. Delisle, Cab. des mss., II, 243. F. 140 : « 1671 ».
    Le scribe donne son nom au f. 134v : « Explicit liber ... scriptus per me fratrem Paulum de Canlers, anno Domini 1476 » ; cf. Ch. Samaran et R. Marichal, Catal. des mss. en écriture latine, II, 165. Initiale bleue et rouge (1), noire et rouge (25v). Initiales rouges à filigranes. Piedsde-mouche rubriqués. Rubriques. Corrections, manchettes et notes marginales de la même époque.Papier ; filigrane : licorne, cf. Briquet, Les Filigranes..., n° 10024 ; pot (54) ; cf. ibid., n° 12481. 140 ff. à 2 colonnes. 270 × 195 mm. Reliure XVIIe s. veau marron aux armes du prieuré de Sainte-Croix de la Bretonnerie. Titre au dos : « Bonum univers[ale] de apibus ».

    In tribus distribuuntur ordinibus apum plebes. Sic et omnis conventus monasticus sub trina distributione...

    f. 25v

    Omnis ecclesiasticus ordo in episcopis, presbyteris et clericis ordinatur...

    f. 25v

    Rex, inquit, apum mellei coloris est ex electo flore et ex omni copia factus. Quid in melle nisi morum sinceritas...

    f. 2

    Rogatus instantissime a quibusdam familiaribus meis librum de praelatis...

    f. 1

    Unum caput Christum in unitate Ecclesiae fideles habent...

    f. 2

    Verbum mihi ad te, o rex saeculorum Christe Jesu, ausu caritatis te praesumit adloqui...

    f. 137

    DÉCORATION • Initiales de couleur (XVe s.)
    DÉCORATION • Initiales filigranées (fin XIVe et XVe s.)
    ECKBERTUS SCHONAUGIENSIS, O.S.B. • Soliloquium seu meditationes
    FILIGRANES • Licorne à forme de chèvre
    FILIGRANES • Pot d'étain
    HUMBERTUS DE ROMANIS, O.P. • Lettre de dédicace à lui adressée
    PARIS • Bibliothèque royale. Manuscrits achetés (circa 1739, avec mention « inter recens emptos »)
    PARIS • Prieuré Sainte-Croixde-la-Bretonnerie. Possesseur
    PAULUS DE CANLERS • Copiste (XVe s.)
    RELIURE • Reliures aux armes de Prieuré Sainte-Croix de la Bretonnerie (Paris)
    RELIURE • Éléments annexes Tranches jaspées
    THOMAS CANTIPRATENSIS, O.P. • Bonum universale de apibus
Rights
  • Bibliothèque nationale de France. Département des manuscrits
License
Digitisation
Manifest URL
Related
Biblissima portal
Library logo