Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 3751

Source

Gallica (Bibliothèque nationale de France)

Library

Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits

Shelfmark

• Latin 3751

Biblissima authority file

• https://data.biblissima.fr/entity/Q63511

Language

• Latin

Title

• Radulphus Ardens
• Sermones anonymi

Agent

• Preferred form

  • Raoul Ardent (11..-1200?)

  Role

  • Author

  Original form

  • Radulphus Ardens

  Other form

  • RADULPHUS ARDENS, de Bello Loco
  • Radulphus Ardens, ?-ca 1200

  Biblissima portal

  • https://portail.biblissima.fr/en/ark:/43093/pdataeaeba48ee1d7af538c39a410094da3efc3acd4c6

  Biblissima authority file

  • https://data.biblissima.fr/entity/Q14532

• Role

  • Author

  Original form

  • MATHIOLA (frater)

Description

• Contents:

  Au f. 1, armes de Ludovicus Emericus Bigot ; cf. ms. Latin 2832, contreplat supérieur.

  
  

  F. 1-63 [RADULPHUS ARDENS, Speculum universale], extraits. [L. IX, extraits] « Prudencia est virtus bonorum a malis... — ... Deo servire et Mammone » ; cf. ms. Latin 3240, c. 1-57, f. 1v-21 passim (1-17v) ; — [L. X, extraits] « Per que in nobis nutriatur fortitudo. Nutritur autem in nobis fortitudo mentis... — ... templum factus es » ; cf. ibid., c. 67-103, f. 45v-59 passim (17v-36) ; (le c. 83 est édité par R.A. Gauthier, Magnanimité, Paris, 1951, 286-287) (31-32) ; — [L. XI, extraits] « Que sint species amoris. Amor autem alius est naturalis... — ... corporali vita » ; cf. ms. cit., c. 3-58, f. 62v-78 passim (36-63) ; les c. 53 « de quarta specie », 57 « de octava specie » et 58 « de nona specie » sont plus développés. Cf. Glorieux, Maîtres en théol., I, 234 a ; Van den Eynde, dans Antonianum, XXVI (1951), 241-243 ; J. Gründel, Das Speculum universale des Radulfus Ardens, München, 1961, 3-4 (bibliographie), 25-34 (liste des chapitres des l. IX-XI présentant des variantes avec le ms. cit.).

  
  

  F. 64-120v Sermones anonymi. « Sermo in festo Pentecostes. Cum autem venerit ille Spiritus veritatis... (Joh. XVI, 13). In principio si placet... Cum autem... Karissimi, quando aliquis magnus et famosus magister... » (64-65) ; — « ... in festo... Pentecostes. Caritas Dei diffusa est in cordibus vestris... (Rom. V, 5). Helyas homo erat similis nobis... (Jac. V, 17-18). Hec sunt verba b. Jacobi apostoli in fine sue epistole, in quibus... Caritas... Breviter, fratres karissimi, audivimus... » (65-66v) ; — [De Cena] « Hoc facite in meam commemorationem... (Lc. XXII, 19). In principio etc. Karissimi, quando aliquis valens homo... » (66v-67v) ; — « Sermo de sacratissimo Corpore Christi. Hoc est corpus meum... (Mt. XXVI, 26). In principio... Circa verba caritati vestre proposita... » (68-68v) ; — « ... in festo s. Johannis Baptiste. Ecce elongavi fugiens et mansi... (Ps. LIV, 8). Grave est quod incepimus... Ecce elongavi... Karissimi, verba ista satis proprie conveniunt... » (69-70) ; — « ... in festo s. Johannis Baptiste. Posuit me quasi sagittam electam... (Is. XLIX, 2). Cor sapientis erudiet os... (Prov. XVI, 23). Posuit me... Per sagittam, dilectissimi, b. Johannes Baptista... » (70-71) ; — « Fecit Deus duo magna luminaria... (Gen. I, 16). Scitis, fratres, quod sapientia precipue... Fecit Deus... Per hoc firmamentum aperte potest intelligi Ecclesia... » (71-71v) ; — « Non vos me elegistis... (Joh. XV, 16). In principio ut moris est... Non vos... Karissimi, sicut scitis, verba ista dicit Dominus... » (71v-72v) ; — [De b. Maria Magdalena] « Lacrimis cepit rigare pedes ejus... (Lc. VII, 38). In principio... Lacrimis... Karissimi, vulgariter dicitur quod in forefacto... » (73-74) ; — [De b. Maria Magdalena] « Maria optimam partem elegit... (Lc. X, 42). Optimum est gratia stabilire cor... (Hebr. XIII, 9). Et vere optimum quia sicut dicit b. Gregorius... Maria optimam... Verba caritati vestre proposita... » (74-75) ; — « ... in assumptione b. Marie virginis. Veni in ortum meum... (Cant. V, 1). In principio nos rogabimus... Veni in ortum... Karissimi, in verbis istis spiritualiter intellectis... » (75-76) ; — « Item sermo beatissime... virginis Marie. Veni in ortum meum... (Cant. V, 1). Karissimi, quanto studio vel amore... Veni... Revera, fratres, non est dubium quicquid... » (76-78) ; — « ... in nativitate virginis Marie. Orietur stella ex Jacob... (Num. XXIV, 17). In principio etc. Orietur... Generaliter dicitur quod aliquando unus fatuus dicit... » (78-79v) ; — « ... de eodem. Non fuit tale solium... (II Par. IX, 19). Verbum istud scriptum est in secundo libro Par. IX et potest dici... Non fuit... Karissimi, si linguis hominum loquar... » (79v-80v) ; — « ... festivitatis... s. Crucis. Benedictum sit lignum... (Sap. XIV, 7). In primis si placet... Benedictum... Lignum, fratres karissimi, in divinis scripturis... » (80v-81) ; — « Sermo s. Crucis. Michi absit gloriari... (Gal. VI, 14). Pro impetranda gratia... Michi absit... Illud quod sonant verba ista...» (81-82) ; — [De ss. angelis] « Factum est prelium magnum... (Apoc. XII, 7). Karissimi, sicut scitis, hodie sancta mater Ecclesia de ss. angelis... » (82-83v) ; — [De eodem] « Angelis suis Deus mandavit de te... (Ps. XC, 11). In principio pro impetranda... Angelis... Karissimi, quando aliquis magnus habet aliquam guerram... » (83v-84v) ; — « Sermo in dedicatione. Domum tuam, Domine, decet sanctitudo... (Ps. XCII, 5). In principio... Karissimi, licet nulla sit comparatio luci... » (84v-85v) ; — [De eodem] « Templum Dei sanctum est... (I Cor. III, 17). In principio... Karissimi, generaliter dicitur tali sancto talis oblatio...» (85v-86) ; — [Omnium sanctorum] « Gaudent in celis anime sanctorum... Gaudeamus, fratres karissimi, sanctorum omnium preclaram sollempnitatem recolendo... » (86v-87) ; — « ... Omnium sanctorum. Gaudete justi in Domino... (Phil. IV, 4). Versiculus iste potest dupliciter intelligi... » (87-88) ; — [De Nativitate] « Angelus ad pastores ait : Annuncio vobis gaudium magnum... (Lc. II, 10). Sine me, dicit Dominus, nichil potestis facere... Angelus ad pastores... Ad clariorem evidenciam dicendorum... » (88-89v) ; — « ... in Nativitate... Iste est frater vester minimus... (cf. Gen. XLIII, 29). Difficile est, sicut dicit b. Augustinus, multorum preces... Iste est... Karissimi, verba ista sicut pluries audivistis... » (89v-90v) ; — « ... in festo circumcisionis Domini. Postquam consummati sunt dies octo... (Lc. II, 21). In principio... Postquam... Karissimi, in isto evangelio hodierno duo breviter notantur... » (90v-91v) ; — [De eodem] « Vocatum est nomen ejus... (Lc. II, 21). In principio... Vocatum est... Cum duo in presenti ewangelio hodierno... » (91v-92) ; — [De Epiphania] « Apertis thesauris suis obtulerunt magi... (Mt. II, 11). In principio... Apertis thesauris... In quibus verbis duo tantum quoad presens sunt... » (92-93) ; — [De eodem] « Apparuit in solitudine minutum... (Ex. XVI, 14). In principio... Apparuit... Verba ista moraliter intellecta de sollempnitate presenti... » (93v-94) ; — [De Purificatione] « Magestas Domini ingressa est templum... (Ez. XLIII, 4). A nativitate Domini usque nunc... Magestas... Hodie, karissimi, sicut nostis, celebrat sancta mater Ecclesia presentationem... » (94-95) ; — [De eodem] « Suscepimus, Deus, misericordiam tuam... (Ps. XLVII, 10). Karissimi, sicut scitis, beneficium quod recipitur... » (95-96) ; — [De Annunciatione] « Veniat dilectus meus in ortum... (Cant. V, 1). In principio... Karissimi, sicut scitis, consuetudo personarum curialium est... » (96-97) ; — [De eodem] « Ave Maria gratia plena... Karissimi, duplex dyalogus invenitur... Ave... Karissimi, in ista salutatione angelica... » (97-98) ; — [De Resurrectione] « Maria Magdalene et Maria Jacobi et Salome... (Mc. XVI, 1). In principio, si placet... Maria Magdalene... Karissimi, iste tres devote mulieres, sicut refert b. Marchus... » (98v-99v) ; — [De eodem] « Pascha nostrum imolatus est Christus... (I Cor. V, 7). In principio, etc. Legimus in Scriptura sancta quod filii Israel fecerunt triplex Pascha... » (99v-100) ; — [De Ascensione] « Si exaltatus fuero a terra... (Joh. XII, 32). Karissimi, sicut scitis, due fuerunt Christi exaltaciones... » (100-101) ; — [De eodem] « Ascendens Christus in altum... (Eph. IV, 8). Circa ascentionem Domini tria facit Apostolus... » (101-102v) ; — « Prologus sive prothema cujusvis sermonis. [Q]ue in manu tua habes, ciba... (Eccli. XXIX, 33). Necesse est, fratres karissimi, ut que verbis docemus... » (102v) ; — « Item prothema alius. Congregate illi sanctos... (Ps. XLIX, 5). Arduum negocium facere... » (102v) ; — « ... in nativitate Domini. Parvulus natus est nobis... (Is. IX, 6). In verbis istis tanguntur quinque, primum est Filii Dei humilitas... » (103-103v) ; — « ... in circumcisione Domini. Postquam consummati sunt dies octo... (Lc. II, 21). Hodie legit Ecclesia verbum abreviatum... » (103v-104) ; — « ... in die sancto Epiphanie. Ubi est qui natus est rex Judeorum... (Mt. II, 2). In principio... Ubi... Verba ista, sicut scitis, scripta sunt in evangelio b. Mathei II... » (104v-105) ; — « ... in purificatione b. Marie. Obtulerunt pro eo Domino par turturum... (Lc. II, 24). In principio etc. Obtulerunt... Qui venerat legem non solvere... » (105-106) ; — « ... in Annunciatione dominica. Missus est Gabriel angelus... (Lc. I, 26). In hoc sermone tria sunt consideranda silicet nuncii dignitas... » (106-107) ; — « ... in die sancto Pasche. Jhesum queritis Nazarenum... (Mc. XVI, 6). In principio... Verba ista dicta sunt ab angelo ad mulieres... » (107-108) ; — « ... in ascensione Domini. Tempus est ut revertar... (Tob. XII, 20). Karissimi, verba sunt Raphaelis in Thobia. Sed licet a Raphaele... » (108-109v) ; — « ... in sancto die Pentecostes. O quam bonus, quam suavis est Domine spiritus tuus... (Sap. XII, 1). Factus est repente de celo sonus... (Act. II, 2). Verba ultimo proposita scripta sunt in epistola hodierna, in quibus verbis... » (109v-110v) ; — « ... in sollempnitate preciosissimi corporis Jhesu Christi. Hoc est corpus meum... (Mt. XXVI, 26). In principio, etc. Hoc est... Quod in Psalmis legitur : Dominus dabit voci sue vocem virtutis... (Ps. LXVII, 34), in hoc verbo impletur... » (110v-111) ; — « ... in nativitate b. Johannis Babtiste. Servus meus es tu Israel... (Is. XLIX, 3). In epistola hodierna recitantur verba proposita ad honorem b. Johannis Baptiste... » (111v-112v) ; — « ... in natali apostolorum Petri et Pauli. Saul et Jonathas amabiles et decori... (II Reg. I, 23). In verbis istis commendantur b. apostoli Petrus et Paulus a quatuor... » (113-113v) ; — « ... in sollempnitate Marie Madgalene. Memor ero Raab... (Ps. LXXXVI, 4). Memor ero Raab id est Magdalene que prius fuit meretrix... » (113v-114v) ; — « ... in Assumptione... Que est ista que ascendit... (Cant. VI, 8). Utinam volaret ad me unus... Que est ista... Admirantur angeli et nos non immerito... » (114v-115v) ; — « ... in nativitate virginis Marie. Sapientia edificavit sibi domum... (Prov. IX, 1). Si voluntati daretur possibilitas...Sapientia... Adest, fratres karissimi, optatus dies... » (115v-116v) ; — « ... in exaltatione s. Crucis. En colligo duo ligna... (III Reg. XVII, 12). Verba ista scripta sunt in tercio libro Regum et sunt verba... » (116v-117v) ; — « ... de angelis. Angeli eorum in celis semper vident faciem Patris... (Mt. XVIII, 10). Ecclesia celebrat festum angelorum multis de causis... » (117v-118v) ; — « ... in die dedicationis ecclesie. Hodie salus huic domui facta est... (Lc. XIX, 9). Verba ista recitantur in evangelio hodierno et scribit ea Lucas... » (118v-119v) ; — « ... in sollempnitate Omnium sanctorum. Tercio anno imperii sui rex Assuerus... (Esth. I, 3). Verba ista scripta sunt in libro Hester et narrat ea... — ... cum ipsis perenniter gloriari, prestante Domino nostro Jhesu Christo etc. » (119v-120v).

  
  

  F. 121-128v Recueil de sentences scripturaires et patristiques sur les vertus : « Quociens aliquis quolibet a vicio tangitur, tociens ad orationem se subdat... — ... ibi cogitationes sordide non adproximant ». Sont traités : [de oratione] (121-122), [de caritate] (122-123), [de timore Domini] (123), [de pacientia] (123-123v), « de humilitate » (123v-124), [de VII virtutibus] (124-124v), « de obediencia » (124v-127), [de poenitentia] (127-128), [de compunctione cordis] (128-128v).

  F. 129-137 Notes théologiques et sermons : « Nota quod Jhesus salvat a culpa... » (129) ; — sermon : « Tu autem cum jejunas... (Mt. VI, 17). Ista sunt verba sancti Evangelii... » (129-129v) ; — notes parmi lesquelles : « Nota quod audiendum est verbum Dei... » (129v)... ; « Nota quod est panis multiplex... » (130-130v)... ; « Nota quod pervertit homo judicium quatuor modis... » (130v)... ; « Debemus Deum diligere pura dilectione... » (131)... ; « Nota quod ad misericordiam debet nos movere... » (131v-132) ; « Nota quod quadruplex est labor hominum... — ... Sap. X... in via mirabili » (132) ; — thème de sermon : « Qui se humiliat exaltabitur... (Lc. XIV, 11). Unde nota quod homo debet se humiliare coram Deo... » (132-134) ; — sermon : « In Omnium sanctorum die. Beati qui persecutionem paciuntur... Verba sunt evangelii hodierni (Matth. V, 10). In verbis istis tria sunt consideranda... » [NICOLAUS DE AQUAVILLA] ; cf. ms. Latin 15957, f. 172-174 qui donne l'attribution ; Hauréau, Notices, IV, 120 (134-136) ; — note : « Nota quod debemus fortes esse ad resistendum in temptatione... » (136) ; — sermons : « Libenter gloriabor in infirmitatibus... (II Cor. XII, 9). Quia consuetum est hominibus de temporali prosperitate... » [GUALTERUS DE AQUITANIA] ; cf. ms. Latin 10473, f. 26-27 qui donne l'attribution, peut-être le même que Gauthier de Bruges ; cf. Schneyer, Repert. lat. Serm., II, 104 n° 21 ; attribué à « Frater Mathiola » dans le ms. Latin 18194, f. 103-104 (136-137) ; — « Quod neccessarium dupliciter accipitur... » (137) ; — « Si linguis hominum loquar... (I Cor. XIII, 1). Est autem caritas ordinatus amor... — ... cum perverso perverteris » (137).

  F. 137v Sentence : « Scitote tam bene homines culmo... — ... clericum ». — [De sex operibus spiritualibus] « Consule, castiga, solare, remitte, fer, ora » (J.M. Casas Homs, dans Hispania sacra, I (1948), 121) ; cf. Walther, Initia carminum, n° 3225 ; [De septem operibus misericordiae] « Colligo, poto, cibo, solvo, tego, visito, condo » ; cf. J.M. Casas Homs, art. cit., 121, variantes ; Walther, op. cit., n° 3031.

  F. 137v-138 Tableaux d'arithmétique.

  F. 138 8 vers mnémoniques : « Exposicio decem litterarum seu figurarum algorismi. Unum prima, secunda decem, dat tercia centum||... — ... Extremum semper multiplica numerum » (Hauréau, Notices, I, 356) ; cf. Walther, op. cit., n° 19673.

  F. 138v Prière inspirée de Joh. I, 1-3.

  Physical Description:

  Trois manuscrits.
  Au f. 138v, titre d'une main du XVIIe s. : « De virtutibus sermones, vol. ms. ».Parchemin. 138 ff. moins le f. 133, précédés et suivis d'un f. de garde moderne. Reliure XVIIIe s. maroquin rouge aux armes et chiffre royaux. Titre doré au dos : « DE VIRTUTIB. ».

  Custodial History:

  A fait partie de la bibliothèque des Bigot, dont les armes gravées figurent au f. 1 ; cf. L. Delisle, Bibliotheca bigotiana, 92, n° 386.

  ---

  Amor autem alius est naturalis...

  f. 36

  Incipit du lemme biblique

  Angeli eorum in caelis semper vident faciem Patris... (Mt. XVIII, 10).

  Incipit

  Ecclesia celebrat festum angelorum multis de causis...

  f. 117v

  Incipit du lemme biblique

  Angelis suis Deus mandavit de te... (Ps. XC, 11).

  Incipit

  Carissimi, quando aliquis magnus habet aliquam guerram...

  f. 83v

  Incipit

  In principio pro impetranda gratia...

  f. 83v

  Incipit du lemme biblique

  Angelus ad pastores ait : Adnuntio vobis gaudium... (Lc. II, 10).

  Incipit

  Ad clariorem evidentiam dicendorum...

  f. 88

  Incipit

  Sine me, dicit Dominus, nihil potestis facere...

  f. 88

  Incipit du lemme biblique

  Apertis thesauris suis obtulerunt... (Mt. II, 11).

  Incipit

  In principio sermonis etc...

  f. 92

  Incipit

  In quibus verbis duo tantum quoad praesens sunt...

  f. 92

  Incipit du lemme biblique

  Apparuit in solitudine minutum... (Ex. XVI, 14).

  Incipit

  In principio etc...

  f. 93v

  Incipit

  Verba ista moraliter intellecta de sollemnitate praesenti, scilicet de apparitione...

  f. 93v

  Incipit du lemme biblique

  Ascendens Christus in altum... (Eph. IV, 8).

  Incipit

  Circa ascensionem Domini tria facit Apostolus. In verbis propositis...

  f. 101

  Incipit du lemme biblique

  Ave Maria, gratia plena... (cf. Lc. I, 28).

  Incipit

  Carissimi, duplex dialogus invenitur in sacra Scriptura...

  f. 97

  Incipit

  Carissimi in ista salutatione angelica...

  f. 97

  Incipit du lemme biblique

  Beati qui persecutionem patiuntur... (Mt. V, 10).

  Incipit

  Verba sunt evangelii hodierni Matth. V. In verbis istis tria sunt consideranda, primum est quae faciunt hominem esse beatum...

  f. 134

  Incipit du lemme biblique

  Benedictum est lignum... (Sap. XIV, 7).

  Incipit

  In primis si placet...

  f. 80v

  Incipit

  Lignum, fratres carissimi, in divinis Scripturis plura significat...

  f. 80v

  Incipit du lemme biblique

  Caritas Dei diffusa est in cordibus... (Rom. V, 5).

  Incipit

  Breviter, fratres carissimi, audivimus...

  f. 65

  Incipit

  Elias homo erat similis vobis... (Jac. V, 17-18). Haec sunt verba beati Jacobi apostoli in fine suae epistolae...

  f. 65

  Colligo, poto, cibo, solvo, tego, visito, condo//...

  f. 137v

  Incipit du lemme biblique

  Congregate illi sanctos ejus... (Ps. XLIX, 5).

  Incipit

  Arduum negotium facere quod per se non sufficit...

  f. 102v

  Consule, castiga, solare, remitte, fer, ora //...

  f. 154

  Incipit du lemme biblique

  Cum autem venerit ille Spiritus veritatis... (Joh. XVI, 13).

  Incipit

  Carissimi, quando aliquis magnus et famosus magister...

  f. 64

  Incipit

  In principio si placet...

  f. 64

  Debemus Deum diligere pura dilectione...

  f. 131

  Incipit du lemme biblique

  Domum tuam, Domine, decet sanctitudo... (Ps. XCII, 5).

  Incipit

  Carissimi, licet nulla sit comparatio luci ad tenebras...

  f. 84v

  Incipit du lemme biblique

  Ecce elongavi fugiens et mansi... (Ps. LIV, 8).

  Incipit

  Carissimi, verba ista satis proprie conveniunt...

  f. 69

  Incipit

  Grave est quod incepimus...

  f. 69

  Incipit du lemme biblique

  En colligo duo ligna... (III Reg. XVII, 12).

  Incipit

  Verba ista scripta sunt in III libro Regum et sunt verba illius mulieris viduae...

  f. 116v

  Incipit du lemme biblique

  Factum est proelium magnum in caelo... (Apoc. XII, 7).

  Incipit

  Carissimi, sicut scitis, hodie sancta mater Ecclesia de sanctis angelis sollemnizat...

  f. 82

  Incipit du lemme biblique

  Fecit Deus duo luminaria... (Gen. I, 16).

  Incipit

  Per hoc firmamentum aperte potest intellegi Ecclesia...

  f. 71

  Incipit

  Scitis fratres quod sapientia praecipue...

  f. 71

  Incipit du lemme biblique

  Gaudent in caelis animae sanctorum...

  Incipit

  Gaudeamus, fratres carissimi, Sanctorum omnium praeclaram sollemnitatem recolendo...

  f. 86v

  Gaudete justi in Domino. Versiculus iste potest dupliciter intellegi, primo ut competit justis in gloria...

  f. 87

  Incipit du lemme biblique

  Hoc est corpus meum... (Mt. XXVI, 26).

  Incipit

  Circa verba caritati vestrae proposita quattuor nobis consideranda...

  f. 68

  Incipit

  Quod in Ps. (LXVII, 34) legitur : Dominus dabit voci suae vocem virtutis... in hoc verbo impletur...

  f. 110v

  Incipit du lemme biblique

  Hoc facite in meam commemorationem... (Lc. XXII, 19)

  Incipit

  In principio etc. Carissimi, quando aliquis valens homo in aliqua patria...

  f. 66v

  Incipit du lemme biblique

  Hodie salus huic domui facta est... (Lc. XIX, 9).

  Incipit

  Verba ista recitantur in evangelio hodierno et scribit ea Lucas...

  f. 118v

  Incipit du lemme biblique

  Iste est frater vester minimus... (Gen. XLIII, 29).

  Incipit

  Carissimi, verba ista sicut pluries audivistis...

  f. 89v

  Incipit

  Difficile est, sicut dicit beatus Augustinus, multorum preces non exaudiri...

  f. 89v

  Incipit du lemme biblique

  Jesum quaeritis Nazarenum... (Mc. XVI, 6).

  Incipit

  In principio... Verba ista dicta sunt ab angelo ad mulieres...

  f. 107

  Incipit du lemme biblique

  Lacrimis coepit rigare pedes ejus... (Lc. VII, 38).

  Incipit

  Carissimi, vulgariter dicitur quod in forefacto non congruit...

  f. 73

  Incipit

  In principio pro[...]...

  f. 73

  Incipit du lemme biblique

  Libenter igitur gloriabor in infirmitatibus meis... (II Cor. XII, 9).

  Incipit

  Quia consuetum est hominibus de temporali prosperitate gloriari...

  f. 136

  Incipit du lemme biblique

  Majestas Domini ingressa est... (Ez. XLIII, 4).

  Incipit

  A nativitate Domini usque nunc de Filio Dei...

  f. 94

  Incipit

  Hodie, carissimi, sicut nostis, celebrat sancta mater Ecclesia...

  f. 94

  Incipit du lemme biblique

  Maria Magdalene et Maria Jacobi... (Mc. XVI, 1).

  Incipit

  Carissimi, istae tres devotae mulieres, sicut refert beatus Marcus...

  f. 98v

  Incipit

  In principio, si placet, Dominum exoremus...

  f. 98v

  Incipit du lemme biblique

  Maria optimam partem elegit... (Lc. X, 42).

  Incipit

  Optimum est gratia stabilire cor... (Hebr. XIII, 9). Et vere optimum quia sicut dicit beatus Gregorius...

  f. 74

  Incipit

  Verba caritati vestrae proposita...

  f. 74

  Incipit du lemme biblique

  Memor ero Rahab et Babylonis... (Ps. LXXXVI, 4)

  Incipit

  Memor esto Rahab, id est Magdalene quae prius fuit meretrix...

  f. 113v

  Incipit du lemme biblique

  Mihi autem absit gloriari... (Gal. VI, 14).

  Incipit

  Illud quod sonant verba ista, idem sonant...

  f. 81

  Incipit

  Pro impetranda gratia etc...

  f. 81

  Incipit du lemme biblique

  Missus est angelus Gabriel... (Lc. I, 26).

  Incipit

  In hoc sermone tria sunt consideranda, scilicet nuntii dignitas...

  f. 106

  Incipit du lemme biblique

  Non fuit tale solium... (II Par. IX, 19).

  Incipit

  Carissimi, si linguis hominum loquar...

  f. 79v

  Incipit

  Verbum istud scriptum est in secundo libro Par. IX (19) et potest dici...

  f. 79v

  Incipit du lemme biblique

  Non vos me elegistis... (Joh. XV, 16).

  Incipit

  Carissimi, sicut scitis, verba ista dicit Dominus...

  f. 71v

  Incipit

  In principio ut moris est...

  f. 71v

  Nota quod ad misericordiam debet nos movere et incitare effectus ejus...

  f. 131v

  Nota quod audiendum est verbum Dei propter tria, primo quia incutit timorem...

  f. 129v

  Nota quod debemus fortes esse ad resistendum in temptatione...

  f. 136

  Nota quod est panis multiplex. Est enim panis humanae sustentationis...

  f. 130

  Nota quod Jesus salvat a culpa...

  f. 129

  Nota quod pervertit homo judicium quattuor modis...

  f. 130v

  Nota quod quadruplex est labor hominum qui sunt in statu gratiae...

  f. 132

  Nutritur autem in nobis fortitudo mentis...

  f. 17v

  Incipit du lemme biblique

  O quam bonus et suavis est, Domine, spiritus tuus... (Sap. XII, 1).

  Incipit

  Factus est repente de caelo sonus... (Act. II, 2). Verba ultimo proposita scripta sunt...

  f. 109v

  Incipit du lemme biblique

  Obtulerunt pro eo Domino par turturum... [Ant. in Purificatione].

  Incipit

  Qui venerat legem non solvere sed adimplere...

  f. 105

  Incipit du lemme biblique

  Orietur stella ex Jacob... (Num. XXIV, 17).

  Incipit

  Generaliter dicitur quod aliquando unus fatuus dicit...

  f. 78

  Incipit

  In principio...

  f. 78

  Incipit du lemme biblique

  Parvulus enim natus est nobis... (Is. IX, 6).

  Incipit

  In verbis istis tanguntur quinque...

  f. 103

  Incipit du lemme biblique

  Pascha nostrum immolatus est Christus... (I Cor. V, 7).

  Incipit

  In principio etc. Legimus in Scriptura sancta quod filii Israel...

  f. 99v

  Incipit du lemme biblique

  Postquam consummati sunt dies octo... (Lc. II, 21).

  Incipit

  Carissimi, in isto evangelio hodierno duo breviter notantur, videlicet humilitas...

  f. 90v

  Incipit

  Hodie legit Ecclesia verbum abbreviatum. De verbo abbreviato...

  f. 103v

  Incipit

  In principio...

  f. 90v

  Incipit du lemme biblique

  Posuit me quasi sagittam electam... (Is. XLIX, 2)

  Incipit

  Cor sapientis erudiet os... (Prov. XVI, 23)

  f. 70

  Prudentia est virtus bonorum a malis et utrorumque ab invicem sequestratrix et electrix...

  f. 1

  Incipit du lemme biblique

  Quae est ista quae ascendit sicut aurora consurgens... (Ant. in Adsumptione ; cf. Cant. VI, 9).

  Incipit

  Admirantur angeli et nos non immerito possumus admirari...

  f. 114v

  Incipit

  Utinam volaret ad me unus qui tollens...

  f. 114v

  Incipit du lemme biblique

  Quae in manu tua habes ciba ceteros... (Eccli. XXIX, 33)

  Incipit

  Necesse est, fratres carissimi, ut quae verbis docemus...

  f. 102v

  Incipit du lemme biblique

  Qui se humiliat exaltabitur... (Lc. XIV, 11).

  Incipit

  Unde nota quod homo debet se humiliare coram Deo...

  f. 132

  Quod necessarium dupliciter accipitur in cibis, primo ad conservationem vitae...

  f. 137

  Quotiens aliquis quolibet a vitio tangitur, totiens ad orationem se subdat...

  f. 121

  Incipit du lemme biblique

  Sapientia aedificavit sibi domum... (Prov. IX, 1).

  Incipit

  Adest, fratres carissimi, optatus dies in qua beata Dei genetrix...

  f. 115v

  Incipit

  Si voluntati daretur possibilitas aliquid in laudem beatae Virginis...

  f. 115v

  Incipit du lemme biblique

  Saul et Jonathas amabiles et decori... (II Reg. I, 23).

  Incipit

  In verbis istis commendantur apostoli Petrus et Paulus a quattuor...

  f. 113

  Scitote tam bene homines culmo quam auro tegi...

  f. 137v

  Incipit du lemme biblique

  Servus meus es tu Israel... (Is. XLIX, 3)

  Incipit

  In epistola hodierna recitantur verba proposita ad honorem beati Johannis Baptistae...

  f. 111v

  Incipit du lemme biblique

  Si exaltatus fuero a terra... (Joh. XII, 32).

  Incipit

  Carissimi, sicut scitis, duae fuerunt Christi exaltationes...

  f. 100

  Incipit du lemme biblique

  Si linguis hominum loquar... (I Cor. XIII, 1).

  Incipit

  Est autem caritas ordinatus amor Dei et proximi...

  f. 137

  Incipit du lemme biblique

  Suscepimus, Deus, misericordiam tuam... (Ps. XLVII, 10).

  Incipit

  Carissimi, sicut scitis, beneficium quod recipitur...

  f. 95

  Incipit du lemme biblique

  Templum Dei sanctum est... (I Cor. III, 17).

  Incipit

  In principio... Carissimi, generaliter dicitur tali sancto talis oblatio...

  f. 85v

  Incipit du lemme biblique

  Tempus est ut revertar ad eum... (Tob. XII, 20).

  Incipit

  Carissimi, verba sunt Raphaelis in Tobia sed licet a Raphaele angelo...

  f. 108

  Incipit du lemme biblique

  Tertio anno imperii sui rex Assuerus... (Esth. I, 3)

  Incipit

  Verba ista scripta sunt in libro Esther et narrat ea...

  f. 119v

  Incipit du lemme biblique

  Tu autem cum jejunas unge caput... (Mt. VI, 17).

  Incipit

  Ista sunt verba sancti Evangelii et sunt verba magistri nostri...

  f. 129

  Incipit du lemme biblique

  Ubi est qui natus est rex... (Mt. II, 2).

  Incipit

  In principio...

  f. 104v

  Incipit

  Verba ista, sicut scitis, scripta sunt in evangelio beati Matthaei...

  f. 104v

  Unum prima, secunda decem, dat tertia centum //...

  f. 138

  Incipit du lemme biblique

  Veni in hortum meum... (Cant. V, 1).

  Incipit

  Carissimi, in verbis istis spiritualiter intellectis...

  f. 75

  Incipit

  Carissimi, quanto studio vel amore...

  f. 76

  Incipit

  In principio nos rogabimus...

  f. 75

  Incipit

  Re vera, fratres, non est dubium quidquid...

  f. 76

  Incipit du lemme biblique

  Veniat dilectus meus in hortum... (Cant. V, 1).

  Incipit

  Carissimi, sicut scitis, consuetudo personarum curialium est...

  f. 96

  Incipit du lemme biblique

  Vocatum est nomen ejus Jesus... (Lc. II, 21).

  Incipit

  Cum duo in praesenti evangelio hodierno...

  f. 91v

  Incipit

  In principio...

  f. 91v

  Arithmétique • Tableaux
  Arithmétique • Vers mnémoniques
  BIGOT (Émeric) • Ex-libris gravé aux armes, collé
  BIGOT (famille) • Possesseur
  Charité • Notes et extraits sur la charité
  Componction • Notes ou sentences sur la componction
  Crainte • De Timore Domini
  DÉCORATION • Initiales de couleur (XIIIe s.)
  FLORILEGES PATRISTIQUES • De Virtutibus
  GUALTERUS DE AQUITANIA, O.F.M. (fortasse idem ut Gualterus Brugensis) • Sermones
  MATHIOLA (frater) • Sermones de epistolis dominicarum
  Miséricorde • Oeuvres de miséricorde. Vers
  NICOLAUS DE AQUAVILLA • Sermones
  Nombres
  Obéissance
  Pénitence • Notes, extraits, fragments ou sentences
  Prière • Notes et fragments sur la prière
  Prières • Prières diverses
  RELIURE • Reliures XVIIIe s. aux armes et chiffre royaux
  Sentences
  SERMONS ANONYMES • Collectiones
  Sermones inter unius auctoris collectionem • Sermones singuli
  Sermones inter unius auctoris collectionem • In Nativitate Domini
  Sermones inter unius auctoris collectionem • In Circumcisione Domini
  Sermones inter unius auctoris collectionem • In Epiphania
  Sermones inter unius auctoris collectionem • In feria quarta Cinerum
  Sermones inter unius auctoris collectionem • In Cena Domini
  Sermones inter unius auctoris collectionem • In Pascha
  Sermones inter unius auctoris collectionem • In Ascensione
  Sermones inter unius auctoris collectionem • In Pentecoste
  Sermones inter unius auctoris collectionem • In festo Corporis Christi
  Sermones inter unius auctoris collectionem • In dom. 16a vel 17a post Pentecosten
  Sermones inter unius auctoris collectionem • De Sanctis et festis Angeli
  Sermones inter unius auctoris collectionem • De Sanctis et festis Crux (sancta)
  Sermones inter unius auctoris collectionem • De Sanctis et festis Crux (sancta), Exaltatio
  Sermones inter unius auctoris collectionem • De Sanctis et festis Johannes Baptista
  Sermones inter unius auctoris collectionem • De Sanctis et festis Adsumptio
  Sermones inter unius auctoris collectionem • De Sanctis et festis Annunciatio
  Sermones inter unius auctoris collectionem • De Sanctis et festis Nativitas Mariae
  Sermones inter unius auctoris collectionem • De Sanctis et festis Purificatio
  Sermones inter unius auctoris collectionem • De Sanctis et festis Maria Magdalene
  Sermones inter unius auctoris collectionem • De Sanctis et festis Omnium sanctorum festum
  Sermones inter unius auctoris collectionem • De Sanctis et festis Petrus et Paulus ap.
  Sermones inter unius auctoris collectionem • Communes De dedicatione ecclesiae
  Tableau • d'arithmétique
  Vers anonymes latins • Divers
  Vertus • Florilèges sur les vertus
  Vertus • Patience Notes et extraits

Rights

• Bibliothèque nationale de France. Département des manuscrits

License

• https://gallica.bnf.fr/edit/und/conditions-dutilisation-des-contenus-de-gallica

Digitisation

• https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b100381551

Manifest URL

• https://gallica.bnf.fr/iiif/ark:/12148/btv1b100381551/manifest.json

Related

• https://archivesetmanuscrits.bnf.fr/ark:/12148/cc617059

Biblissima portal

• https://portail.biblissima.fr/en/ark:/43093/mdata762c80221567d88b5a3f6dfe837edf08c713ad5e