Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 3555

Source
Gallica (Bibliothèque nationale de France)
Library
Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits
Shelfmark
  • Latin 3555
Biblissima authority file
Date
  • Fin du XIII e siècle
Agent
  • Preferred form
    • Alain de Lille (11..-1202?)
    Role
    • Author
    Original form
    • ALANUS DE INSULIS
    Other form
    • Alanus de Insulis
    • Alain de Lille
    • Alanus ab Insulis (1115?-1202?)
    • Alanus ab Insulis (11..-1202?)
    • Alanus ab Insulis
    • Alanus (Magister)
    • Author: Alanus, ab Insulis
    • Alain de Lille, c 1128-1203
    • Alanus ab Insula (Alain de Lille)
    • Alanus<ab Insulis>
    • Alanus, ab Insulis, 1120-1202
    • Alain du Pui
    • Alanus <ab Insulis> (1120-1202)
    • Lille, Alan, 1128-1202
    • Alan of Lille (b. c. 1128, d. c. 1202), theologian and poet
    • Alain de Lille (1116-1202/1203)
    • Alanus
    • Alanus <ab Insulis>
    • Alanus, de Insulis, 1128-1203, O.Cist.
    • Alanus ab Insulis - ca. 1128 - 1202 - auteur
    • Alanus ab Insulis - ca. 1128 - 1202 - auteur (apocrief)
    • see more
    Biblissima portal
    Biblissima authority file
  • Preferred form
    • Hugues de Saint-Cher (1190?-1263)
    Role
    • Author
    Original form
    • HUGO DE SANCTO CARO, card., O.P.
    Other form
    • Hugo de Sancto Caro
    • Hugo de Sancto-Charo (1190?-1263)
    • Hugues de Saint-Cher
    • Hugues de Saint-Cher (1190?-1263)
    • Author: Hugo, de Sancto Caro
    • Hugh of Saint-Cher (for postilla)
    • Hugh of Saint-Cher
    • Hugh of Saint-Cher OP
    • Hugh, of Saint-Cher, Cardinal, approximately 1200-1263
    • Hugo de Sancto Caro, -1263
    • Hugues de Saint-Cher (11..-1263)
    • Hugo, von Saint-Cher, Kardinal, 1200-1263
    • Hugo de S. Caro
    • Hugues, de Saint-Cher, 1190?-1263
    • Hugo de Sancto Caro - gest. 1263 - auteur
    • see more
    Biblissima portal
    Biblissima authority file
Description
  • Contents:

    F. 2-168v Série de sermons ou de thèmes de sermons pour les dimanches et les fêtes des saints, que l'on retrouve dans les mss. Latin 12424, f. 1-86v, 15958, f. 212-286v, 16510, f. 3-211v et dans les mss. de la bibl. de l'Arsenal 856 et de la Bibl. mun. de Troyes 1215, 1840 et 1866. Le recueil est intitulé dans le ms. Latin 16510 : « Collectiones fratrum » et semble être franciscain ; cf. Hauréau, Notices , V, 64. Ici la collection présente les sermons dans un ordre un peu différent des autres mss., notamment à partir du f. 96. Les deux derniers sermons manquent, deux sermons sont répétés, d'autres sont ajoutés aux ff. 55-58, 58v-59, 62-62v, 125-126v, 159-160, 161v-162, 162v-164. « Dominica in Adventu Domini prima. Dominus rex [sic pro judex ] noster, Dominus legifer noster ... (Is. XXXIII, 22). In verbis istis duo principaliter... » ; cf. ms. Latin 15958, f. 212-213 (2-4) ; — « Sermo de epistola in Adventu. Abiciamus opera tenebrarum ... (Rom. XIII, 12). In verbis istis ortatur nos Apostolus... » ; cf. ibid ., f. 213-214 (4-5) ; — « Item de evangelio. Celum et terra transibunt ... (Lc. XXI, 33). In verbo isto secundum spiritualem intelligentiam... » ; cf. ibid ., f. 214-214v (5-6v) ; — « Dominica secunda. Deus autem spei repleat ... (Rom. XV, 13). In verbis propositis optat Apostolus... » ; cf. ibid ., f. 214v-215v (6v-8) ; — « Item de evangelio. Tu es qui venturus es ... (Mt. XI, 3). In verbo proposito tria ostenduntur... » ; cf. ibid ., f. 215v-216 (8-9) ; — « Dominica tertia de Adventu. Gaudete in Domino ... (Phil. IV, 4). In proposite verbo ortatur Apostolus... » ; cf. ibid ., f. 216 (9) ; — « Item do eadem epistola. Dominus prope est ... (Phil. IV, 5). In verbo proposito duo ostendit Apostolus... » ; cf. ibid ., f. 216-216v (9-10) ; — « Item serm[o] de evangelio. Qui post me venturus est ... (Joh. I, 15). Verba Johannis Baptiste in quibus duo... » ; cf. ibid ., f. 216v (10) ; — « Item de evangelio. Dirigite viam Domini ... (Joh. I, 23). In verbis istis tria possunt... » ; cf. ibid ., f. 216v-217v (10-11) ; — « Dominica quarta de Adventu. Sic nos existimet homo ... (I Cor. IV, 1). In propositis verbis duo facit... » ; cf. ibid ., f. 217v-218 (11-12) ; — « Item de epistola. Nolite ante tempus judicare ... (I Cor. IV, 5). In verbis istis duo facit Apostolus... » ; cf. ibid ., f. 218-218v (12-13) ; — « Item de evangelio. Omnis vallis implebitur ... (Lc. III, 5). In verbo isto secundum spiritualem intelligenciam... » ; cf. ibid ., f. 218v (13-13v) ; — « Dominica prima post natale Domini. Quanto tempore heres parvulus est ... (Gal. IV, 1). In proposito verbo commendatur Christus... », certains passages omis ; cf. ibid ., f. 218v-219 (13v-14v) ; — « Item de epistola. At ubi venit plenitudo ... (Gal. IV, 4). In verbis istis quattuor considerari possunt... » ; cf. ibid ., f. 219-219v (14v-15v) ; — « Item de evangelio. Puer id est [sic pro autem ] crescebat ... (Lc. II, 40). In verbis istis juxta litteralem intelligenciam... » ; cf. ibid ., f. 219v-220 (15v-16) ; — « Dominica prima post Epiphaniam Domini. Multi unum corpus sumus ... (Rom. XII, 5). In propositis verbis tria principaliter... » ; cf. ibid ., f. 220-221 (16-17v) ; — « Item de evangelio. Fili, quid fecisti nobis ... (Lc. II, 48). Verba gloriose Virginis ad filium suum... » ; cf. ibid ., f. 221-222 (17v-19v) ; — « Dominica secunda post Epiphaniam. Odientes malum ... (Rom. XII, 9). In proposito verbo ortatur nos Apostolus... » ; cf. ibid ., f. 222-222v (19v-20) ; — « Item de eadem epistola. Sollicitudine non pigri ... (Rom. XII, 11). In propositis verbis ostenditur... » ; cf. ibid ., f. 222v-223 (20-21v) ; — « Item de evangelio. Crediderunt in eum ... (Joh. II, 11). In proposito verbo triplex ostenditur... » ; cf. ibid ., f. 223 (21v-22) ; — « Dominica tertia post Epiphaniam. Vince in bono malum ... (Rom. XII, 21). In proposito verbo duo principaliter... » ; cf. ibid ., f. 223-223v (22-22v) ; — « Item de evangelio. Volo mundare ... (Mt. VIII, 3). Verbum Domini est ad leprosum... » ; cf. ibid ., f. 223v-224 (22v-23v) ; — « Dominica quarta post Epiphaniam. Qui diligit proximum ... (Rom. XIII, 8). In proposito verbo duo tangit Apostolus... » ; cf. ibid ., f. 224-224v (23v-24) ; — « Item de evangelio. Domine, salva nos, perimus ... (Mt. VIII, 25). Verba sunt discipulorum ad Christum... » ; cf. ibid ., f. 224v-225 (24-25) ; — « Dominica quinta post Epiphaniam. Super omnia caritatem habentes ... (Col. III, 14). Verba sunt Apostoli ad caritatis virtutem... » ; cf. ibid ., f. 225-225v (25-25v) ; — « Item de evangelio. Cum dormirent homines, venit inimicus ... (Mt. XIII, 25). In propositis verbis quattuor ostenduntur... » ; cf. ibid ., f. 225v (25v-26v) ; — « Dominica in Septuagesima. Sic currite ut comprehendatis ... (I Cor. IX, 24). In propositis verbis exortans Apostolus... » ; cf. ibid ., f. 225v-226 (26v-27) ; — « Item de eadem epistola. Omnis qui in agone ... (I Cor. IX, 25). In proposito verbo duo tangit Apostolus... » ; cf. ibid ., f. 226-226v (27-27v) ; — « Item de evangelio. Quid hic statis tota die ... (Mt. XX, 6). In propositis verbis duo possunt attendi... » ; cf. ibid ., f. 226v (27v-28) ; — « Item de eodem. Voca operarios et redde ... (Mt. XX, 8). In verbis istis duo principaliter... » ; cf. ibid ., f. 226v-227 (28-29) ; — « Dominica in Sexssagesima [ sic ]. Libenter gloriabor in infirmitatibus ... (II Cor. XII, 9). In verbis propositis tria consideranda... » ; cf. ibid ., f. 227-227v (29-30) ; — « Item de evangelio. Exiit qui seminat ... (Lc. VIII, 5). Verbum Domini est in quo ad informationem... » ; cf. ibid ., f. 227v-227bis (30-30v) ; — « Dominica in Quinquagesima. Karitas pasiens [sic] est ... (I Cor. XIII, 4). Verbum est Apostoli caritatem laudantis... » ; cf. ibid ., f. 227bis-227bisv (30v-31v) ; — « Item de evangelio. Tradetur gentibus et illudetur ... (Lc. XVIII, 32). In verbis propositis describitur... » ; cf. ibid ., f. 227bisv (31v-32) ; — « Item de evangelio. Cecus quidam sedebat ... (Lc. XVIII, 35). Cecus iste designat... » ; cf. ibid ., f. 227bisv-228 (32-32v) ; — « In die Cinerum. Jejunaverunt die illa ... (I Mach. III, 47). In verbis propositis nobis in exemplum... » ; cf. ibid ., f. 228 (33) ; — « Item de evangelio. Cum jejunatis, nolite fieri ... (Mt. VI, 16). In verbis istis tria facit Salvator... » ; cf. ibid ., f. 228-228v (33-33v) ; — « In die cinerum de epistola. Convertimini a [ d ] me in toto corde ... (Joel II, 12). Verba proposita sunt Domini ad peccatorem... » ; cf. ibid ., f. 228v-229 (33v-35) ; — « Feria quinta. Derelinquat impius viam suam ... (Is. LV, 7). Exortatur propheta Spiritu sancto afflatus... » ; cf. ibid ., f. 229-229v (35-36) ; — « Feria sexta. Querite Deum dum inveniri potest ... (Is. LV, 6). In proposito verbo exortatur propheta... » ; cf. ibid ., f. 229v-230 (36-36v) ; — « Dominica in Quadragesima. In omnibus exibeamus nos ... (II Cor. VI, 4). In proposito verbo exortatur Apostolus... » ; cf. ibid ., f. 230 (36v-37) ; — « Item de eadem epistola. Ut castigati et non mortificati ...(II Cor. VI, 9). In verbo isto duo tanguntur... » ; cf. ibid ., f. 230-230v (37) ; — « Item de evangelio. Cum jejunasset Jhesus ... (Mt. IV, 2). Circa jejunium Christi quattuor consideranda... » ; cf. ibid ., f. 230v (37-37v) ; — « Item de eodem evangelio. Dominum Deum tuum adorabis ... (Mt. IV, 10). [In] proposito verbo ostenduntur duo... » ; cf. ibid ., f. 230v (37v-38) ; — « Dominica secunda in Quadragesima. Hec est voluntas Dei ... (I Thess. IV, 3). In proposito verbo declarat Apostolus... » ; cf. ibid ., f. 230v-231 (38-38v) ; — « Item de evangelio. Levantes oculos neminem viderunt ... (Mt. XVII, 8). Tria ostenduntur in verbo proposito... » ; cf. ibid ., f. 231 (38v) ; — « Item de evangelio quod dicunt seculares. Miserere mei, fili David ... (Mt. XV, 23). Oratio mulieris Cananee... » ; cf. ibid ., f. 231-231v (38v-39v) ; — « Dominica tertia in Quadragesima. Ambulate in dilectione ... (Eph. V, 1). Duo facit Apostolus in hoc verbo... » ; cf. ibid ., f. 231v-232 (39v-40v) ; — « Item de evangelio. Cum immundus spiritus exierit ... (Lc. XI, 24). In verbis propositis tria principaliter... » ; cf. ibid ., f. 232-232v (40v-41) ; — « Item de eodem. [ B ] eati qui audiunt verbum Dei ... (Lc. XI, 28). In proposito verbo tria ponuntur... » ; cf. ibid ., f. 232v (41-41v) ; — « Dominica quarta in Quadragesima. Non sumus ancille filii ... (Gal. IV, 31). In propositis verbis commendatur status justorum... » ; cf. ibid ., f. 232v-233 (41v-42v) ; — « Item de evangelio. Sequebatur Jhesum multitudo magna ... (Joh. VI, 2). In proposito verbo ad penitentium instructionem... » ; cf. ibid ., f. 233-234 (42v-44) ; — « Dominica quinta in Quadragesima. Sanguis Christi qui per Spiritum sanctum ... (Hebr. IX, 14). In proposito verbo describitur passio... » ; cf. ibid ., f. 234 (44-45) ; — « Item de evangelio. Qui est ex Deo ... (Joh. VIII, 47). In proposito verbo duo tanguntur... » ; cf. ibid ., f. 234-234v (45) ; — « Dominica in Ramis palmarum. Humiliavit semetipsum ... (Phil. II, 8). In propositis verbis ostendit Apostolus... » ; cf. ibid ., f. 234v-235 (45-46) ; — « Dominica in Ramis palmarum. Secundum gloriam ejus multiplicata est ... (I Mach. I, 42). Verbum istud juxta specialem intelligenciam... » ; cf. ibid ., f. 235 (46-46v) ; — « Sermo in die Cene. [ L ] avi pedes meos ... (Cant. V, 3). Verbum est anime penitentis... » ; cf. ibid ., f. 235-235v (46v-47v) ; — « In die Parasceve. E [ n ] ego morior ... (Gen. XLVIII, 21). Verbum est Yacob [ sic ] ad filios suos... » ; cf. ibid ., f. 235v-236 (47v-48v) ; — « In die Sabbato Pasche. Sanctificamini, cras comedetis ... (Num. XI, 18). In proposito verbo duo specialiter... » ; cf. ibid ., f. 236-236v (48v-49) ; — « In die sancto Pasce. Epulemur non in fermento veteri ... (I Cor. V, 8). Verbum est Apostoli ad specialem comestionem... » ; cf. ibid ., f. 236v (49-49v) ; — « Item de evangelio. Jhesum queritis Nazarenum ... (Mc. XVI, 6). Circa propositum verbum tria considerari... » ; cf. ibid ., f. 236v-237 (49v-50v) ; — « Feria secunda post Pascha. Surrexit Dominus vere ... (Lc. XXIV, 34). Duo tanguntur in loco isto... » ; cf. ibid ., f. 237-237v (50v-51v) ; — « Feria tertia post Pasca. Stetit Jhesus in medio discipulorum ... (Lc. XXIV, 36). In propositis verbis tria specialiter... » ; cf. ibid ., f. 237v-238 (51v-52v) ; — « Dominica prima post Pasca de epistola. Omne quod natum est ex Deo ... (I Joh. V, 4). Duo dicuntur in verbo isto... » ; cf. ibid ., f. 238 (52v) ; — « Item de evangelio. Gavisi sunt discipuli ... (Joh. XX, 20). In proposito verbo ad conformationem [ sic ] nostram... » ; cf. ibid ., f. 238-238v (52v-53) ; — « Dominica secunda post Pasca de epistola. Peccatum non fecit ... (I Petr. II, 22). In proposito verbo commendatur Dei Filius... » ; cf. ibid ., f. 238v-239 (53-54) ; — « Item de evangelio. Bonus pastor animam suam dat ... (Joh. X, 11). In verbis istis quattuor ostenduntur... » ; cf. ibid ., f. 239-239v (54-55) ; — « Veneranda est beata Virgo propter octo privilegia... » (55) ; — « Adolescens tibi dico, surge ... (Lc. VII, 14). Verba sunt Filii Dei adolescentem... » (55-55v) ; — « Redde quod debes ... (Mt. XVIII, 28). Nota quod multa debemus... » ; cf. Bibl. Sainte-Geneviève, ms. 2788, f. 91v (55v-56) ; — « Visitasti terram, inebriasti eam ... (Ps. LXIV, 10). Nota quis sit iste visitator... » (56-56v) ; — « Sermo ad missam novi sacerdotis. Honora Dominum et honorifica sacerdotes ...(Eccli. VII, 33). Verba sunt ipsius Sapientis... » (56v-58) ; — « Dominica tertia post Pasca. Omnes honorate ... (I Pet. II, 17). Propositum verbi [ sic ] ob brevitatem... » ; cf. ms. Latin 15958, f. 239v (58-58v) ; — « Nota quod duplex honor debetur parentibus carnalibus... » (58v-59) ; — « Item de eadem dominica. Amen, amen, dico vobis, quia plorabitis ... (Joh. XVI, 20). In verbis istis duplex status hominum... » ; cf. ms. Latin 15958, f. 239v-240 (59) ; — « Dominica quarta post Pascha. Abicientes omnem immundiciam ... (Jac. I, 21). In proposito verbo tria specialiter... » ; cf. ibid ., f. 240-240v (59-60) ; — « Item de eodem. Cum venerit ille Spiritus ... (Joh. XVI, 13). In verbo isto quattuor tangit Salvator... » ; cf. ibid ., f. 240v-241 (60-61) ; — « Dominica quinta post Pasca. Estote factores verbi ... (Jac. V, 22). In verbo proposito tria dicuntur hic ad instructionem... » ; cf. ibid ., f. 241 (61-61v) ; — « Item de eodem. Relinquo mundum et vado ... (Joh. XVI, 28). In verbo proposito Salvator noster... » ; cf. ibid ., f. 241-241v (61v-62) ; — « Additio. Legimus in gestis Francorum, narrante beato Gregorio Turonensi... » (62-62v) ; — « Feria secunda in letaniis. Orate pro invicem ... (Jac. V, 16). In proposito verbo describit Jacobus... » ; cf. ms. Latin 15958, f. 241v (62v-63) ; — « Item de eodem. Querite et invenietis ... (Lc. XI, 9). Duo ponuntur in verbo isto... » ; cf. ibid ., f. 241v (63) ; — « Feria tercia. Petite et dabitur vobis ... (Lc. XI, 9). In proposito verbo duo specialiter... » ; cf. ibid ., f. 241v-242 (63-63v) ; — « In vigilia Ascensionis. Unicuique nostrum data est gratia ... (Eph. IV, 7). In proposito verbo Apostolus tria ostendit... » ; cf. ibid ., f. 242 (63v-64) ; — « Dominica infra octavam Ascensionis. Estote prudentes et vigilate ... (I Petr. IV, 7). In hoc verbo monet beatus Petrus... » ; cf. ibid ., f. 242-242v (64-64v) ; — « Item de eodem. Vos testimonium peribetis [sic]... (Joh. XV, 27). In propositis verbis duo principaliter... » ; cf. ibid ., f. 242v-243 (64v-65) ; — « Item de Pentecoste. Repleti sunt omnes Spiritu sancto ... (Act. II, 4). In verbo proposito tria principaliter... » ; cf. ibid ., f. 243 (65-65v) ; — « Item alius sermo. Si quis diligit me ... (Joh. XIV, 23). Quattuor tangit Salvator noster... » ; cf. ibid ., f. 243-243v (65v-66) ; — « Feria secunda. Spiritus Domini ornavit celos ... (Job XXVI, 13). In proposito verbo duplex Spiritus sancti commendatio... » ; cf. ibid ., f. 243v (66-66v) ; — « Feria tertia. Dabo vobis spiritum ... (Ez. XXXVII, 6). In proposito verbo tria tanguntur... » ; cf. ibid ., f. 243v-244 (66v-67) ; — « Dominica prima post Pentecosten. Hoc mandatum a Deo ... (I Joh. IV, 21). In verbo proposito duo tanguntur... » ; cf. ibid ., f. 244 (67-67v) ; — « Item de eadem dominica. Estote misericordes sicut Pater ... (Lc. VI, 36). In proposito verbo duo considerari... » ; cf. ibid ., f. 244-244v (67v-68) ; — « Dominica secunda post Pentecosten. Qui odit fratrem suum ... (I Joh. III, 15). In verbo isto duo tanguntur... » ; cf. ibid ., f. 244v (68-68v) ; — « Item de eadem dominica. Homo quidam fecit cenam ... (Lc. XIV, 16). In verbis hiis circa Salvatorem... » ; cf. ibid ., f. 244v-245 (68v-69) ; — « Dominica tertia post Pentecosten. Humiliamini sub potenti manu ... (I Petr. V, 6). In proposito verbo ad informationem... » ; cf. ibid ., f. 245-245v (69-70) ; — « Item de eadem dominica. Erant appropinquantes ad Jhesum ... (Lc. XV, 1). Duo tanguntur in verbo isto... » ; cf. ibid ., f. 245v (70-70v) ; — « Dominica quarta post Pentecosten. Vanitati creatura subjecta est ... (Rom. VIII, 20). In proposito verbo describitur status... » ; cf. ibid ., f. 245v-246v (70v-71v) ; — « Item de evangelio. Preceptor, per totam noctem ... (Lc. V, 5). In verbo isto tria possunt... » ; cf. ibid ., f. 246v-247 (71v-72v) ; — « Dominica quinta post Penthecosten. Si quid patimini propter timorem vel justitiam ... (I Petr. III, 14). In proposito verbo duo dicuntur... » ; cf. ibid ., f. 247-247v (72v-73v) ; — « Item alius sermo. Nisi habundaverit justitia vestra ... (Mt. V, 20). In hoc verbo duo tanguntur... » ; cf. ibid ., f. 247v (73v-74) ; — « Dominica sexta post Pentecosten. Si mortui sumus cum Christo ... (Rom. VI, 8). In proposito verbo duo sunt... » ; cf. ibid ., f. 247v-248 (74-74v) ; — « Item de evangelio. Misereor super turbam ... (Mc. VIII, 2). In verbo isto ad informationem... » ; cf. ibid ., f. 248 (74v-75) ; — « Dominica septima post Penthecosten. Nunc liberati a peccato ... (Rom. VI, 22). In hoc verbo principaliter notantur... » ; cf. ibid ., f. 248 (75-75v) ; — « Item de evangelio. Qui facit voluntatem Patris ... (Mt. VII, 21). Duo tanguntur in verbo isto... » ; cf. ibid ., f. 248-248v (75v) ; — « Dominica octava post Pentecosten. Si filii et heredes ... (Rom. VIII, 17). In proposito verbo duo possunt... » ; cf. ibid ., f. 248v (75v-76) ; — « Item alius sermo. Filii seculi prudentiores ... (Lc. XVI, 8). In proposito verbo Salvator noster... » ; cf. ibid ., f. 248v-249 (76-76v) ; — « Dominica nona post Penthecosten. Non sumus [sic pro simus ] concupiscentes malorum ... (I Cor. X, 6). Duo dicuntur in hoc verbo... » ; cf. ibid ., f. 249 (76v-77v) ; — « Item alius sermo. Erat Jhesus cotidie [sic] docens ... (Lc. XIX, 47). In verbis istis duo considerari... » ; cf. ibid ., f. 249-249v (77v-78) ; — « Dominica decima post Pentecosten. Divisiones operationum sunt ... (I Cor. XII, 6). Duo considerantur in verbo isto... » ; cf. ibid ., f. 249v (78) ; — « Item alius sermo. Qui se humiliat exaltabitur ... (Lc. XVIII, 14). In proposito verbo duplex status... » ; cf. ibid ., f. 249v-250 (78-78v) ; — « Dominica undecima. Novissime omnium tanquam obortivum [sic pro abortivo ]... (I Cor. XV, 8). In propositis verbis ad informationem... » ; cf. ibid ., f. 250 (78v) ; — « Item de evangelio. Bene omnia fecit, surdos ... (Mc. VII, 37). In verbis propositis commendatur Salvator... » ; cf. ibid ., f. 250-250v (78v-79v) ; — « Dominica duodecima. Non sumus sufficientes cogitare ... (II Cor. III, 5). In verbo proposito duo specialiter... » ; cf. ibid ., f. 250v (79v-80) ; — « Item alius sermo. Homo quidam descendebat ... (Lc. X, 30). In verbis istis describitur peccatum... » ; cf. ibid ., f. 250v-251 (80-80v) ; — « Dominica tertia decima. Deus unus est ... (Gal. III, 20). Verbum istud ob brevitatem... » ; cf. ibid ., f. 251 (80v) ; — « Item alius sermo. Cum [sic pro Dum ] iret Jhesus Jherosolimam ... (Lc. XVII, 11). In propositis verbis tria specialiter... » ; cf. ibid ., f. 251 (80v-81v) ; — « Dominica quarta decima. Spiritu ambulante [sic] et desideria carnis ... (Gal. V, 16). In propositis verbis ortatur Apostolus... » ; cf. ibid ., f. 251v (81v-82) ; — « Item alius sermo. Primum querite regnum Dei ... (Mt. VI, 33). In proposito verbo ostendit Salvator... » ; cf. ibid ., f. 251v (82-82v) ; — « Dominica quinta decima post Penthecosten. Que seminaverit homo ... (Gal. VI, 8). In verbo isto duplex ostenditur... » ; cf. ibid ., f. 251v-252 (82v) ; — « Item alius sermo. Accepit autem omnes timor ... (Lc. VII, 16). In propositis verbis ad imittandum [ sic ]... » ; cf. ibid ., f. 252 (82v-83v) ; — « Dominica sexta decima post Pentecosten. Obsecro vos ne deficiatis ... (Eph. III, 13). In verbo isto ad instructionem... » ; cf. ibid ., f. 252-252v (83v-84) ; — « Item alius. Amisce [sic], ascende superius ... (Lc. XIV, 10). In verbo isto ostenditur triplex status... » ; cf. ibid ., f. 252v (84-84v) ; — « Dominica septima decima. Sollicite servate [sic pro Solliciti servare ] unitatem Spiritus ... (Eph. IV, 3). In verbis propositis tria specialiter... » ; cf. ibid ., f. 252v-253 (84v-85v) ; — « Item alius sermo. Diliges Dominum Deum ... (Mt. XXII, 36). In proposito verbo duo principaliter... » ; cf. ibid ., f. 253 (85v-86) ; — « Dominica octava decima. In omnibus divites facti ... (I Cor. I, 5). Duo tanguntur in verbo isto... » ; cf. ibid ., f. 253-253v (86-87) ; — « Item alius sermo. Confide filii [sic], remittun tur tibi peccata ... (Mt. IX, 2). In verbis propositis duo sunt specialiter... » ; cf. ibid ., f. 253v (87-88) ; — « Dominica nona decima. Deponentes mendacium loquimini ... (Eph. IV, 25). Tria ostenduntur in verbo proposito... » ; cf. ibid ., f. 253v-254 (88-88v) ; — « Item alius. Ligatis manibus et pedibus ... (Mt. XXII, 13). In verbo proposito describitur pena... » ; cf. ibid ., f. 254 (88v-89v) ; — « Dominica vicesima. Videte quomodo caute ambuletis ... (Eph. V, 15). In proposito verbo tria principaliter... » ; cf. ibid ., f. 254-254v (89v-90) ; — « Item alius sermo. Domine, descende priusquam moriatur ... (Joh. IV, 49). Tria facit regulus in verbo... » ; cf. ibid ., f. 254v (90-90v) ; — « Dominica vicesima prima post Penthecosten. Induite vos armatura Dei ... (Eph. VI, 11). Duo tanguntur in verbo isto... » ; cf. ibid ., f. 254v-255 (90v-91) ; — « Item alius. Misertus Dominus servi illius ... (Mt. XVIII, 27). In propositis verbis secundum spiritualem intelligenciam... » ; cf. ibid ., f. 255 (91) ; — « Item alius sermo. Redde quod debes ...(Mt. XVIII, 28). Ob brevitatem sui divisione caret... » ; cf. ibid ., f. 255 (91-91v) ; — « Dominica vicesima secunda. Hoc oro ut caritas vestra ... (Phil. I, 9). In propositis verbis Dei informatio... » ; cf. ibid ., f. 255 (91v-92) ; — « Item alius sermo. Magister scimus quia verax es ... (Mt. XXII, 16). In verbo isto commendatur Christus... » ; cf. ibid ., f. 255-255v (92-93) ; — « Dominica vicesima tertia. Nostra conversatio in celis est ... (Phil. III, 20). Divisione caret quia breve est... » ; cf. ibid ., f. 255v (93) ; — « Item alius. Ecce mulier que sanguinis fluxum ... (Mt. IX, 20). In serie hujus littere... » ; cf. ibid ., f. 255v-256 (93-94) ; — « Item alius. Confide filia, fides tua ... (Mt. IX, 22). Duo facit Christus in verbo isto... » ; cf. ibid ., f. 256 (94-94v) ; — « Dominica vicesima quarta. Ambuletis digne Deo per omnia placentes ... (Col. I, 10). In propositis verbis ad nostram instructionem... » ; cf. ibid ., f. 256 (94v-95) ; — « Item alius. Ubicumque fuerit corpus ... (Mt. XXIV, 28). Duo tanguntur in verbo isto... » ; cf. ibid ., f. 256-256v (95-95v) ; — « Dominica vicesima quinta secundum seculares. In diebus illis salvabitur Juda ... (Jer. XXXIII, 16). In verbo proposito duo specialiter... » ; cf. ibid ., f. 256v (95v) ; — « Item alius sermo. Hic est vere propheta ... (Joh. VI, 14). In verbo proposito commendatur Christus... » ; cf. ibid ., f. 256v (95v-96) ; — « Dominica secunda post octavam Penthecostes. Mortuus est dives ... (Lc. XVI, 22). In verbo isto duplex exprimitur... » ; cf. ibid ., f. 244 (96) ; — « In festivitate Omnium sanctorum. Beati pauperes spiritu ... (Mt. V, 3). In proposito verbo universi sancti... » ; cf. ibid ., f. 283v-284 (96-97v) ; — « De mortuis. Sicut in Adam omnes moriuntur ... (I Cor. XV, 22). In hiis verbis duo principaliter... » ; cf. ibid ., f. 284-284v (97v-98) ; — « Sermo de b. Martino. Honorat Dominum qui miseretur ... (Prov. XIV, 31). In verbo isto tria tanguntur... » ; cf. ibid ., f. 284v-285 (98-98v) ; — « Sermo s. Cecilie. Esto fidelis usque ad mortem ... (Apoc. II, 10). In hoc verbo beata Cecilia... » ; cf. ibid ., f. 285 (98v-99v) ; — « Sermo s. Clementis. Cum transieris per aquas ... (Is. XLIII, 2). In verbis propositis tanguntur tria... » ; cf. ibid ., f. 285-285v (99v-100) ; — « Sermo in festo s. Andree. Omnis qui audit verba ... (Mt. VII, 24). In verbo proposito tria possunt... » ; cf. ibid ., f. 256v-257 (100v-102) ; — « In festo b. Nicholay. Dispersit, dedit pauperibus ... (Ps. CXI, 9). In verbo isto commendatur beatus Nicholaus... » ; cf. ibid ., f. 257-258 (102-103) ; — « In festo s. Ambrosii. Ipse tanquam ymbres [sic] mittet eloquia ... (Eccli. XXXIX, 9). In verbis istis commendatur beatus Ambrosius... » ; cf. ibid ., f. 258 (103-105) ; — « In festo b. Lucie. Tota pulcra [sic] es amica ... (Cant. IV, 7). In verbis istis commendatur beata Lucia... » ; cf. ibid ., f. 258v-259 (105-106) ; — « In festo b. Thome apostoli. Dedit abyssus vocem suam ... (Hab. III, 10). In verbis istis secundum spiritualem intelligenciam... » ; cf. ibid ., f. 259-259v (106-107) ; — « In vigilia Natalis Domini. Ecce ego mitto angelum ... (Ex. XXIII, 20). In verbis istis duo principaliter... » ; cf. ibid ., f. 259v-260v (107-109) ; — « In natale Domini. Parvulus natus est nobis ... (Is. IX, 6). In verbis istis quinque possunt... » ; cf. ibid ., f. 260v-261 (109-110v) ; — « In natale Domini. Verbum caro factum est ... (Joh. I, 14). In verbis istis duo principaliter... » ; cf. ibid ., f. 261-261v (110v-111v) ; — « In festo s. Stephani. Stephanus plenus gratia ... (Act. VI, 8). In verbo isto commendatur beatus Stephanus... » ; cf. ibid ., f. 261v-262 (111v-113) ; — « In festo b. Johannis evangeliste. Mortuus est Moyses ... (Deut. XXXIV, 5). In verbis istis juxta sensum misticum... » ; cf. ibid ., f. 262-263 (113-114v) ; — « In festo Innocencium. Nisi conversi fueritis ... (Mt. XVIII, 3). In propositis verbis tria specialiter... » ; cf. ibid ., f. 263-264 (114v-116v) ; — « In circuncisione Domini. Complevit Dominus sermonem ... (Thren. II, 17). In verbis propositis tria possunt... » ; cf. ibid ., f. 264-264v (116v-118v) ; — « In circumcisione Domini. Postquam consummati sunt dies ... (Lc. II, 21). In verbis propositis tria principaliter... » ; cf. ibid ., f. 264v-265 (118v-119) ; — « In epiphania Domini. Vidimus stellam ejus in Oriente ... (Mt. II, 2). Verba sunt regum ad Christum... » ; cf. ibid ., f. 265 (119-120) ; — « In epiphania Domini. Ambulabunt gentes in lumine ... (Is. LX, 3). In proposito verbo Ysaias... » ; cf. ibid ., f. 265-265v (120-120v) ; — « In festo s. Agnetis. Gaudens gaudeo [sic pro gaudebo ] in Domino ... (Is. LXI, 10). In proposito verbo secundum spiritualem intelligenciam... » ; cf. ibid ., f. 265v-266 (120v-121v) ; — « Sancti Vincencii. Sancti per fidem vicerunt ... (Hebr. XI, 33). In verbis istis propositis ostenditur... » ; cf. ibid ., f. 266-266v (121v-122v) ; — « In conversione s. Pauli. Super aquam refectionis educavit me ... (Ps. XXII, 2). In propositis verbis ad honorem beati Pauli... » ; cf. ibid ., f. 266v-267 (122v-123v) ; — « In purificatione. Statim veniet ad templum ... (Mal. III, 1). In verbis istis ad honorem gloriose Virginis... » ; cf. ibid ., f. 267-267v (123v-124v) ; — « De eodem. Postquam impleti sunt dies purgationis ... (Lc. II, 22). Gloriose Virginis purgatio non fuit... » ; cf. ibid ., f. 267v (124v-125) ; — « Item de purificatione b. Marie. Tenebrescere faciam terram ... (Am. VIII, 9). In verbis istis duo ostenduntur... » (125-126v) ; — « Sermo s. Agate. Liberasti corpus meum ... (Eccli. LI, 3). In proposito verbo ostenduntur tria... » ; cf. ms. Latin 15958, f. 267v-268 (126v-127) ; — « In cathedra s. Petri. Exaltent eum in ecclesia ... (Ps. CVI, 32). In verbis istis ad honorem beati Petri... » ; cf. ibid ., f. 268-268v (127-128) ; — « In festo s. Mathie apostoli. Beatus quem elegisti ... (Ps. LXIV, 5). In propositis verbis commendatur beatus Mathias... » ; cf. ibid ., f. 268v (128-129) ; — « In festo b. Gregorii. Lingua eucaris in bono homine ... (Eccli. VI, 5). In proposito verbo beatus Gregorius... » ; cf. ibid ., f. 268v-269 (129-129v) ; — « In annunciatione b. Marie Virginis. Descendi in ortum meum ... (Cant. VI, 10). In verbo proposito ad honorem Christi... » ; cf. ibid ., f. 269-270 (129v-131v) ; — « De eodem. Ave gratia plena ... (Lc. I, 28). In proposito verbo circa ipsam virginem... » ; cf. ibid ., f. 270 (131v-132) ; — « In sanctorum martyrum [ sic ] inter Pascha et Pentecostem. Stabunt justi in magna constantia ... (Sap. V, 1). Verbum istud legitur in festo... » ; cf. ibid ., f. 270v-271 (132-133v) ; — « In festo s. Marchi. Justus quasi leo confidens ... (Prov. XXVIII, 1). In verbo proposito commendatur beatus Marchus... » ; cf. ibid ., f. 271v (133v-134) ; — « In festo apostolorum Philipi et Jacobi. Hii sunt duo filii olei ... (Zach. IV, 14). In verbis istis juxta spiritualem intelligentiam... » ; cf. ibid ., f. 271v-272 (134-135) ; — « In inventione s. Crucis. Qui me invenerit, inveniet vitam ... (Prov. VIII, 35). In propositis verbis tria specialiter... » ; cf. ibid ., f. 272-272v (135-135v) ; — « In festo sanctorum a Pascha usque ad Pentecosten. Qui manet in me ... (Joh. XV, 5). Ad honorem sanctorum martyrum... » ; cf. ibid ., f. 271-271v (135v-136v) ; — « In festo s. Johannis ante portam latinam. Dilexisti justiciam et odisti ... (Ps. XLIV, 8). In isto versiculo ad laudem beati Johannis evangeliste... » ; cf. ibid ., f. 272v-273 (136v-137v) ; — « In festo s. Jacobi apostoli. Occidit Herodes Jacobum fratrem ... (Act. XII, 2). In verbo proposito tria ostenduntur... » ; cf. ibid ., f. 275v-276 (137v-139) ; — « In vinculis s. Petri. Dirupisti, Domine, vincula mea ... (Ps. CXV, 17). In hiis verbis tria facit beatus Petrus... » ; cf. ibid ., f. 276-276v (139-140) ; — « In inventione b. Stephani. Beatus vir qui inventus est ... (Eccli. XXXI, 8). In verbis istis beatus Stephanus... » ; cf. ibid ., f. 276v-277 (140-140v) ; — « Sermo b. Laurencii. Probavit me quasi aurum ... (Job XXIII, 10). In propositis verbis justa [ sic ] sensum misticum... » ; cf. ibid ., f. 277-277v (140v-141v) ; — « In assumptione Virginis Marie. Mulier graciosa inveniet gloriam ... (Prov. XI, 16). In his verbis ad honorem Virginis... » ; cf. ibid ., f. 277v-278 (141v-143) ; — « Item de eodem. Quasi cedrus exaltata sum ... (Eccli. XXIV, 17). In propria auctoritate tria principaliter... » ; cf. ibid ., f. 278-278v (143-144v) ; — « In festo b. Bartholomei. Dilectus meus candidus ... (Cant. V, 10). In verbis istis beatus Bartholomeus... » ; cf. ibid ., f. 278v-279 (144v-145) ; — « In decollatione s. Johannis Baptiste. Non amat pestilens eum ... (Prov. XV, 12). In hoc verbo duo tanguntur... » ; cf. ibid ., f. 279-279v (145-145v) ; — « Sermo b. Augustini. Ecce intelliget servus meus ... (Is. LII, 13). In his verbis quinque specialiter... » ; cf. ibid ., f. 279 (145v-146v) ; — « Sermo in nativitate b. Marie. Egredietur virga de radice Yesse [sic]... (Is. XI, 1). In verbo proposito quattuor principaliter... » ; cf. ibid ., f. 280-281 (146v-147v) ; — « In nativitate b. Virginis. Sapiencia edificavit sibi ... (Prov. IX, 1). In hiis verbis commendatur Virgo... » ; cf. ibid ., f. 279v-280 (147v-149) ; — « Sermo in exaltatione sancte Crucis. Exaltavi lignum humile ... (Ez. XVII, 24). Duo tanguntur in hoc verbo... » ; cf. ibid ., f. 281 (149-150) ; — « In festo b. Mathei. Si quis audierit vocem ... (Apoc. III, 20). In verbis propositis ad laudem beati Mathei... » ; cf. ibid ., f. 281-281v (150-150v) ; — « Sermo s. Michaelis. Dico vobis quia angeli ... (Mt. XVIII, 10). In hiis verbis ostendit Salvator... » ; cf. ibid ., f. 281v-282 (150v-151v) ; — « Sermo b. Jeronimi. Esdras autem paravit cor ...(Esdr. VII, 10). In verbo isto juxta specialem intelligenciam... » ; cf. ibid ., f. 282-282v (151v-152v) ; — « Sermo b. Franscisci. Vidi in medio septem candelabrorum ... (Apoc. I, 13). In hujus visionis misterio beatissimus pater... » ; cf. ibid ., f. 282v-283 (152v-154) ; — « Sermo b. Luche. Disciplinam [sic pro disciplina ] medici exaltabit capud ... (Eccli. XXXVIII, 3). In his verbis ad honorem beati Luche... » ; cf. ibid ., f. 283-283v (154-155) ; — « In festo Symonis et Jude. Sicut socii passionum estis ... (II Cor. I, 7). In his verbis tanguntur duo... » ; cf. ibid ., f. 283v (155-155v) ; — « Sermo b. Katherine. Non est talis mulier ... (Judith XI, 19). In verbis propositis duo principaliter... » ; cf. ibid ., f. 285v-286 (155v-156v) ; — « Sermo de Trinitate. Benedicamus Patrem et Filium cum Spiritu sancto et superexaltate ... (cf. Dan. III). In verboisto ad gloriam summe Trinitatis... » ; cf. ibid ., f. 274 (156v-157) ; — « Sermo s. Antonii Fratrum Minorum. Neptalym servus [sic pro cervus ] emissarius ... (Gen XLIX, 21). Ad laudem et gloriam beatissimi Anthonii... » ; cf. ibid ., f. 274-274v (157-158) ; — « Sermo b. Johannis Baptiste. Vox Domini in virtute ... (Ps. XXVIII, 4). In isto versiculo exprimitur laus... » ; cf. ibid ., f. 274v-275 (158-159) ; — « B. Johannis Baptiste. Erit magnus coram Domino ... (Lc. I, 15). Hic commendatur beatus Johannes Baptista... » (159-160) ; — « Sermo apostolorum Petri et Pauli. Zabulon et Neptalim obtulerunt ... (Jud. V, 18). In his verbis spiritualiter intellectis... » ; cf. ms. Latin 15958, f. 275 (160v-161v) ; — « In festo s. Agnetis. Tota pulcra es ... (Cant. IV, 7). In verbis propositis commendatur beata Agnes... » (161v-162) ; — « Sermo b. Marie Magdalene. Fornicata es cum amatoribus ... (Jer. III, 1). Duo tanguntur in verbo isto... » ; cf. ms. Latin 15958, f. 275v (162-162v) ; — « In annunciatione b. Virginis. Dies hec dies boni nuncii ... (IV Reg. VII, 9). In propositis verbis commendatur angeli ad virginem nunciatio... » (162v-164) ; — « Sermo s. Andree apostoli. Omnis qui audit ... » ; cf. supra , f. 100v-102, plus long (164-164v) ; — « Sermo b. Lucie. Tota pulcra es ... » ; cf. supra , f. 105-106 (164v-165v) ; — « In Ascensione. Consurgens diluculo Ezechias ... (II Par. XXIX, 20). In verbis istis ad laudem... » ; cf. ms. Latin 15958, f. 273-273v (165v-167) ; — « In translatione s. Francisci. Dedit Dominus Caleph fortitudinem ... (Eccli. XLVI, 11). In verbo proposito ad honorem beati Francisci... — ... a quibus nos liberare dignetur qui vivit... etc. » ; cf. ibid ., f. 273v-274 (167-168v).

    F. 168v-212 Recueil de 236 exempla compilé entre 1272 et 1297 par un franciscain du Midi de la France : « Miracula de dyalogo Gregorii. De humilitate. Incipiunt exempla de libro dyalogorum extracta et primo ponitur exemplum contra superbiam libro primo Gregorii. Quia valde oppinio [ sic ] sanctitatis hujus Constancii... — ... margaritam tantam esse credis » (éd. partielle par Welter, dans Études franciscaines , XLII (1930) 432-476 et 595-629) ; cf. Welter, L'Exemplum , 248-251.

    F. 212-253v Sermons anonymes pour les principales fêtes et les saints : [Dominica in Ramis] « Cum appropinquaret Jhesus Jherosolimis ... (Mt. XXI, 1). Hodie, fratres karissimi, representamus magnum honorem... » [PREPOSITINUS CREMONENSIS] ; cf. G. Lacombe, La Vie et les oeuvres de Prevostin , Paris, 1927, 185 ; Schneyer, Repert. lat. Serm ., V, 870, n° 3 (212-214) ; — [In festo ss. Petri et Pauli] « Fac tibi duas tubas ... (Num. X, 2). Secundum instoriam [ sic ] verba sunt Domini... » (214-215) ; — « In festo Omnium sanctorum » (titre courant), « Sapientia edificavit sibi domum ... (Prov. IX, 1). Cum illustres illius superne matris nostre filios... » ; cf. ms. Latin 13582, f. 173-174v (215-217) ; — [De mortuis] « Beati mortui qui in Domino moriuntur ... (Apoc. XIV, 13). Sicut omnium sanctorum merita... » ; cf. ms. Latin 2941, f. 127v avec var. (217-218) ; — [De mortuis] « Melius est ire ad domum luctus ... (Eccl. VII, 3). Ecclesia consilium veri Salomonis... » (218) ; — [In dedicatione ecclesie] « Fundamenta ejus in montibus ... (Ps. LXXXVI, 1). Propheta hiis verbis tripartitam ecclesie insinuat commendationem... » (218-219) ; — [De eodem] « Pax huic domui (Lc. X, 5). Verba sunt Salvatoris in evangelio... » ; cf. ms. Latin 13582, f. 175v-176 (219-219v) ; — [De mortuis] « Beati mortui qui in Domino ... (Apoc. XIV, 13). Omnium fidelium defunctorum memoriam... » (219v-220v) ; — « Quoniam quem tu percusisti ... (Ps. LXVIII, 27). Redemptor noster, viri fratres, qui pro nobis... » (220v-223) ; — [In festo ss. Petri et Pauli] « Fac tibi duas tubas ... (Num. X, 2). Duo mirabiliter et terribiliter populum... » (223-225v) ; — [In die Pasche] « Expurgate vetus fermentum ... (I Cor. V, 6). Fratres karissimi in die qua Christus resurrexit... » [ALANUS DE INSULIS] ; cf. ms. NAL 335, f. 108v-110 et fragment dans P.L. , CCX, 242, art. 24 ; Hauréau, Mémoires sur... Alain de Lille , 1886, 17 ; M. Th. d'Alverny, Alain de Lille ..., Paris, 1965, 126 (225v-226v) ; — [In festo s. Stephani] « Vox sanguinis fratris tui Abel ... (Gen. IV, 10). Verba ista, etsi juxta litteram sint... » (226v-227) ; — « Non coronabitur nisi qui legitime ... (II Tim. II, 5). Gravis est conditio nostra... » [PREPOSITINUS CREMONENSIS] ; cf. G. Lacombe, op. cit ., 187 ; Schneyer, Repert. lat. Serm ., IV, 871, n° 17 (227-229v) ; — [In festo s. Laurentii] « Cum obtuleris sacrificium ... (Lev. II, 4 et 7). Ad litteram distinguit Moyses... » (229v-230) ; — [De martyribus] « Transivimus per ignem ... (Ps. LXV, 12). Vox ista martirum est... » (230-231) ; — « Ecce sacerdos magnus ... (cf. Eccli. XLIV, 16-17). Licet verbum istud autonomasice [ sic ]... » (231-232) ; — « Sint lumbi vestri precincti ... (Lc. XII, 35). Veritatis doctrina ad tria nos invitat... » (232) ; — « Audi filia et vide ... (Ps. XLIV, 11). His verbis invitat Spiritus sanctus virgines... » ; cf. ms. Latin 13582, f. 177v-178 (232v-233) ; — « Nigra sum sed formosa ... (Cant. I, 4). Virgo sapiens est et una... » ; cf. ibid ., f. 178 (233-233v) ; — « Fides sine operibus mortua ... (Jac. II, 20). Duo perfectioni christiane necessaria... » (233v-234) ; — [De s. Genovefa] « Quam pulcra es ... (Cant. VII, 6). Januam [ sic ] Domini. Melius persuadent exempla... » (234-237) ; — « Justum deduxit Dominus ... (Sap. X, 10). Hodie in laudem illius nos aliquid... » ; cf. ms. Latin 994, f. 67-70 et Hauréau, Notices , I, 99 (237-240v) ; — « Rorate celi desuper ... (Is. XLV, 8). Incarnationis sacramentum prosequens Ysaias... » (240v-241) ; — [In Assumptione] « Intravit Jhesus in quoddam castellum ... (Lc. X, 38). Etsi veritatem prosequatur ystorie... » ; cf. ms. NAL 3072, f. 121-121v (241-241v) ; — [Dominica in Ramis] « Dicite filie Syon ... (Mt. XXI, 5). Hodierna die, fratres karissimi, Salvator... » (242-243) ; — « Ascendet Dominus super nubem ... (Is. XIX, 1). Mostra [ sic ] te esse matrem. Fratres, letatur amicus... » (243-244) ; — « In omnibus requiem quesivi ... (Eccli. XXIV, 11). Tribus modis loquimur de beata Maria virgine... » (244-245) ; — « Plantavit Deus paradisum ... (Gen. II, 8). Cum jocunditate nativitatem beate Marie celebremus... » (245-245v) ; — [De purificatione] « Suscepimus Deus misericordiam ... (Ps. XLVII, 10). Primo fratres, sciendum est hoc festum... » (245v-246v) ; — « Magna est gloria sequi ... (Eccli. XXIII, 38). Verba sunt Jhesu filii Syrach... » (246v-248) ; — [In festo Johannis Baptiste] « Benedictus Dominus Deus meus ... (Ps. CXLIII, 1). Sol refulgens per omnia reluxit. Verba sunt Salomonis... » (248-249v) ; — « Estote itaque prudentes et vigilate ... (I Petr. IV, 7). Tria notantur in hiis verbis... » (249v-250) ; — « Pater noster qui es in celis ... (Mt. VI, 9). Verba sunt ipsius Domini in evangelio... » (250-250v) ; — « Vere Dominus est in loco isto ... (Gen. XXVIII, 16). Non est hic aliud nisi domus... » (250v-253) ; — « Elegit eum Dominus sacerdotem sibi ... (cf. I Reg. II, 28). Verbum istud trahitur de verbo Sapientis... » ; cf. mss. Latin 14951, f. 128-128v et 16499, f. 290v (253-253v) ; — « Pluvie benedictionis erunt ... (Ez. XXXIV, 26). Pluvie nomine sacrum eloquium... » (253v) ; — « Magna est gloria sequi Dominum ... (Eccli. XXIII, 38). Ubi duplex status describitur... — ... magna est gloria, etc. » (253v).

    Voir t. VI, 820.

    F. 1-168v. Cf. série décrite par Schneyer, Repert. lat. Serm. , VII, 2-11.

    F. 55v-56. [HUGO DE SANCTO CARO] ; cf. ms. Latin 3498, f. 73v-74.

    Pour le titre calligraphié au XVII e s. du f. 1 ; cf. add . du ms. Latin 2897 ; ms. Moreau 849, f. 152v.

    Physical Description:

    Écriture méridionale. Plusieurs mains. — Initiales rouges et bleues à filigranes et à antennes rouges ou violets. Rubriques. Pieds-de-mouche rouges et bleus. Manchettes, parfois ornées de dessins à la plume. — 21 cahiers de 12 ff. Réclame à chaque cahier. — Corrections et quelques notes marginales contemporaines. Au f. 1, titre du XVII e s. : « Sermones in dies dominicos totius anni et in plerosque dies festos sanctorum, quibus inserta sunt varia miracula ex libro Dialogorum collecta, autore incerto ». Ce titre est d'une main que l'on retrouve dans plusieurs manuscrits d'origine méridionale ; cf. notice du ms. Latin 3546B. — A fait partie de la bibliothèque de Colbert. Parchemin. Réglure à la mine de plomb. II-252-II ff. à 2 colonnes. 190 × 135 mm. (justification 140 × 100 mm.). Reliure XVII e s. maroquin rouge ; plats ornés de filets dorés et d'un motif central doré : couronne de laurier. Titre doré au dos : « SERMON. ET MIRACUL ». Pour la reliure, cf. add . du ms. Latin 3290.
    Incipit du lemme biblique

    Abjiciamus ergo opera tenebrarum ... (Rom. XIII, 12).

    Incipit

    In verbis istis hortatur nos Apostolus ad duo : primo ad mali remotionem...

    f. 4

    Incipit du lemme biblique

    Audite disciplinam meam ... (Prov. VIII, 33).

    Incipit

    In proposito verbo tria specialiter beatus Jacobus ponit : primo mali...

    f. 59

    Incipit du lemme biblique

    Accepit autem omnes timor ... (Lc. VII, 16)

    Incipit

    In propositis verbis ad imitandum fidelibus duplex datur exemplum...

    f. 82v

    Incipit du lemme biblique

    Adulescens, tibi dico, surge ... (Lc. VII, 14).

    Incipit

    Verba sunt Filii Dei adulescentem mortuum suscitantis, per hunc...

    f. 55

    Incipit du lemme biblique

    Ambulabunt gentes in lumine tuo ... (Is. LX, 3).

    Incipit

    In proposito verbo Isaias propheta adventum magnorum...

    f. 120

    Incipit du lemme biblique

    Ambulate in dilectione ... (Eph. V, 2).

    Incipit

    Duo facit Apostolus in hoc verbo, primo ostendit profectum spiritualem...

    f. 39v

    Incipit du lemme biblique

    Ambuletis digne Deo ... (Col. I, 10).

    Incipit

    In propositis verbis ad nostram instructionem quattuor principaliter consideranda...

    f. 94v

    Incipit du lemme biblique

    Amen, amen dico vobis : Quia plorabitis ... (Joh. XVI, 20).

    Incipit

    In verbis istis duplex status hominum nobis a Domino...

    f. 59

    Incipit du lemme biblique

    Amice, ascende superius ... (Lc. XIV, 10).

    Incipit

    In verbo isto ostenditur triplex status scilicet vitae insipientis...

    f. 84

    Incipit du lemme biblique

    Ascendet Dominus super nubem ... (Is. XIX, 1).

    Incipit

    Monstra te esse matrem ... Fratres, laetatur amicus quando de amico suo boni rumores...

    f. 243

    Incipit du lemme biblique

    At ubi venit plenitudo temporis ... (Gal. IV, 4).

    Incipit

    In verbis istis quattuor considerari possunt, primum est temporis Filii Dei commendatio...

    f. 14v

    Incipit du lemme biblique

    Audi, filia, et vide ... (Ps. XLIV, 11).

    Incipit

    His verbis invitat Spiritus sanctus virgines ad meritum multiplex...

    f. 232v

    Incipit du lemme biblique

    Ave gratia plena ... (Lc. I, 28).

    Incipit

    In proposito verbo circa ipsam Virginem gloriosam quattuor ostenduntur...

    f. 131v

    Incipit du lemme biblique

    Beati mortui qui in Domino moriuntur ... (Apoc. XIV, 13).

    Incipit

    Omnium fidelium defunctorum memoriam sancta recolit Ecclesia, non eorum...

    f. 219v

    Incipit

    Sicut omnium sanctorum merita sub una...

    f. 217

    Incipit du lemme biblique

    Beati pauperes spiritu ... (Mt. V, 3).

    Incipit

    In proposito verbo universi sancti dupliciter commendantur, primo quantum ad meritum...

    f. 96

    Incipit du lemme biblique

    Beati qui audiunt verbum Dei ... (Lc. XI, 28).

    Incipit

    In proposito verbo tria ponuntur, primum est divini verbi auditio...

    f. 41

    Incipit du lemme biblique

    Beatus quem elegisti et adsumpsisti ... (Ps. LXIV, 5).

    Incipit

    In propositis verbis commendatur beatus Mathias specialiter a tribus...

    f. 128

    Incipit du lemme biblique

    Beatus vir qui inventus est sine macula ... (cf. Eccli. XXXI, 8).

    Incipit

    In verbis istis beatus Stephanus dupliciter commendatur...

    f. 140

    Incipit du lemme biblique

    Bene omnia fecit, et surdos fecit audire ... (Mc. VII, 37).

    Incipit

    In verbis propositis commendatur Salvator noster a duobus specialiter, prima...

    f. 78v

    Incipit du lemme biblique

    Benedicamus Patrem et Filium cum sancto Spiritu ...

    Incipit

    In verbo isto ad gloriam summae Trinitatis et ineffabilis duo tanguntur...

    f. 156v

    Incipit du lemme biblique

    Benedictus Dominus Deus meus qui docet manus meas ... (Ps. CXLIII, 1).

    Incipit

    Sol refulgens per omnia reluxit. Verba sunt Salomonis...

    f. 248

    Incipit du lemme biblique

    Bonus pastor animam suam dat ... (Joh. X, 11).

    Incipit

    In verbis istis quattuor ostenduntur ad commendationem specialiter Salvatoris...

    f. 54

    Incipit du lemme biblique

    Caecus quidam sedebat juxta viam ... (Lc. XVIII, 35).

    Incipit

    Caecus iste designat secundum spiritualem intellegentiam quemlibet peccatorem...

    f. 32

    Incipit du lemme biblique

    Caelum et terra transibunt ... (Lc. XXI, 33)

    Incipit

    In verbo isto secundum spiritualem intellegentiam duo possunt adtendi...

    f. 5

    Incipit du lemme biblique

    Caritas patiens est ... (I Cor. XIII, 4).

    Incipit

    Verbum est Apostoli caritatem laudantis, quod ad brevitatem...

    f. 30v

    Incipit du lemme biblique

    Complevit Dominus sermonem ... (Thren. II, 17)

    Incipit

    In verbis propositis tria possunt adtendi...

    f. 116v

    Incipit du lemme biblique

    Confide, fili, remittuntur tibi peccata ... (Mt. IX, 2).

    Incipit

    In verbis propositis duo sunt specialiter adtendenda, primum est animae fidelis...

    f. 87

    Incipit du lemme biblique

    Confide, filia, fides tua te salvam ... (Mt. IX, 22).

    Incipit

    Duo facit Christus in verbo isto, primo ad longanimitatem spei invitat...

    f. 94

    Incipit du lemme biblique

    Consurgens diluculo Ezechias rex ... (II Par. XXIX, 20)

    Incipit

    In verbis istis ad laudem et gloriam Salvatoris nostri quattuor...

    f. 165v

    Incipit du lemme biblique

    Convertimini ad me in toto corde vestro ... (Joel II, 12).

    Incipit

    Verba proposita sunt Domini ad peccatorem quemlibet ; tria facit...

    f. 33v

    Incipit du lemme biblique

    Crediderunt in eum discipuli ejus ... (Joh. II, 11)

    Incipit

    In proposito verbo triplex ostenditur nobis ad imitandum exemplum...

    f. 21v

    Incipit du lemme biblique

    Cum appropinquasset Jesus Jerosolymis, et venisset Bethphage ... (Mt. XXI, 1).

    Incipit

    Hodie, fratres carissimi, repraesentamus magnum honorem Domini nostri Jesu Christi...

    f. 212

    Incipit du lemme biblique

    Cum autem venerit ille Spiritus veritatis ... (Joh. XVI, 13).

    Incipit

    In verbo isto quattuor tangit Salvator, primum est adventus Spiritus sancti in mente...

    f. 60

    Incipit du lemme biblique

    Cum dormirent homines, venit inimicus ... (Mt. XIII, 25).

    Incipit

    In propositis verbis quattuor ostenduntur secundum spiritualem intellegentiam...

    f. 25v

    Incipit du lemme biblique

    Cum immundus spiritus exierit ... (Lc. XI, 24).

    Incipit

    In verbis propositis tria principaliter possunt considerari, primum est describendum diabolum...

    f. 40v

    Incipit du lemme biblique

    Cum jejunasset Jesus quadraginta diebus ... (Mt. IV, 2).

    Incipit

    Circa jejunium Christi quattuor consideranda occurrunt...

    f. 37

    Incipit du lemme biblique

    Cum jejunatis, nolite fieri ... (Mt. VI, 16).

    Incipit

    In verbis istis tria facit Salvator, primo jejunium nostrum supponit...

    f. 33

    Incipit du lemme biblique

    Cum obtuleris sacrificium ... (Lev. II, 4 et 7)

    Incipit

    Ad litteram distinguit Moyses triplex genus oblationis, de pane...

    f. 229v

    Incipit du lemme biblique

    Cum transieris per aquas tecum ero ... (Is. XLIII, 2)

    Incipit

    In verbis propositis tanguntur tria ad laudem beati Clementis...

    f. 99v

    Incipit du lemme biblique

    Dabo vobis spiritum et vivetis ... (Ez. XXXVII, 6).

    Incipit

    In proposito verbo tria tanguntur ; primum est liberalitas. Liberalitas dantis...

    f. 66v

    Incipit du lemme biblique

    Dedit abyssus vocem suam ... (Hab. III, 10).

    Incipit

    In verbis istis secundum spiritualem intellegentiam tria de beato Thoma apostolo...

    f. 106

    Incipit du lemme biblique

    Dedit Dominus Caleph fortitudinem ... (Eccli. XLVI, 11)

    Incipit

    In verbo proposito ad honorem beati Francisci duplex ipsius commendatio declaratur...

    f. 167

    Incipit du lemme biblique

    Deponentes mendacium loquimini veritatem ... (Eph. IV, 25).

    Incipit

    Tria ostenduntur in verbo proposito, primum est mali adoptio...

    f. 88

    Incipit du lemme biblique

    Derelinquat impius viam suam ... (Is. LV, 7).

    Incipit

    Exhortatur propheta Spiritu sancto adflatus peccatorem quemlibet ad paenitentiam...

    f. 35

    Incipit du lemme biblique

    Descendi in hortum meum ... (Cant. VI, 10).

    Incipit

    In verbo proposito ad honorem Christi et gloriosae Virginis matris ejus...

    f. 129v

    Incipit du lemme biblique

    Deus autem spei repleat vos ... (Rom. XV, 13).

    Incipit

    In verbis propositis optat Apostolus fidelibus Christi duplex bonum...

    f. 6v

    Incipit du lemme biblique

    Deus autem unus est ... (Gal. III, 20).

    Incipit

    Verbum istud ob brevitatem sui indivisibile remanet...

    f. 80v

    Incipit du lemme biblique

    Dicite filiae Sion : Ecce rex tuus ... (Mt. XXI, 5).

    Incipit

    Hodierna die, fratres carissimi, Salvator noster Jerusalem civitatem intravit...

    f. 242

    Incipit du lemme biblique

    Dico vobis quia angeli eorum semper vident ... (Mt. XVIII, 10)

    Incipit

    In his verbis ostendit Salvator angelorum officium et specialiter...

    f. 150v

    Incipit du lemme biblique

    Dies haec dies boni nuntii est ... (IV Reg. VII, 9)

    Incipit

    In propositis verbis commendatur angeli ad virginem nuntiatio quadrupliciter...

    f. 162v

    Incipit du lemme biblique

    Dilectus meus candidus et rubicundus ... (Cant. V, 10).

    Incipit

    In verbis istis beatus Bartholomaeus in quattuor specialiter commendatur...

    f. 144v

    Incipit du lemme biblique

    Dilexisti justitiam ... (Ps. XLIV, 8).

    Incipit

    In isto versiculo ad laudem beati Johannis evangelistae tria specialiter occurrunt...

    f. 136v

    Incipit du lemme biblique

    Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo ... (Deut. VI, 5 et Mt. XXII, 37).

    Incipit

    In proposito verbo duo principaliter ostenduntur, primum est dilectio caritatis...

    f. 85v

    Incipit du lemme biblique

    Dirigite viam Domini ... (Joh. I, 23).

    Incipit

    In verbis istis tria possunt adtendi, primo recta paenitentiae actio...

    f. 10

    Incipit du lemme biblique

    Dirupisti, Domine, vincula mea ... (Ps. CXV, 16).

    Incipit

    In his verbis tria facit beatus Petrus secundum spiritualem intellegentiam...

    f. 139

    Incipit du lemme biblique

    Disciplina medici exaltabit caput ejus ... (Eccli. XXXVIII, 3).

    Incipit

    In his verbis ad honorem beati Lucae quattuor ostenduntur...

    f. 154

    Incipit du lemme biblique

    Dispersit, dedit pauperibus ... (II Cor. IX, 9 et Ps. CXI, 9).

    Incipit

    In verbo isto commendatur beatus Nicolaus a duobus...

    f. 102

    Incipit du lemme biblique

    Divisiones operationum sunt ... (I Cor. XII, 6).

    Incipit

    Duo considerantur in verbo isto, primum est actionis diversitas...

    f. 78

    Incipit du lemme biblique

    Domine, descende priusquam moriatur ... (Joh. IV, 49).

    Incipit

    Tria facit regulus in verbo isto quia Christum potentem ostendit...

    f. 90

    Incipit du lemme biblique

    Domine, salva nos, perimus ... (Mt. VIII, 25).

    Incipit

    Verba sunt discipulorum ad Christum, in quibus ad instructionem fidelium...

    f. 24

    Incipit du lemme biblique

    Dominum Deum tuum adorabis ... (Mt. IV, 10).

    Incipit

    In proposito verbo ostenduntur duo quae necessaria sunt ad salutem...

    f. 37v

    Incipit du lemme biblique

    Dominus judex noster, Dominus legifer ... (Is. XXXIII, 22).

    Incipit

    In verbis istis duo principaliter possunt adtendi, primum est Filii Dei dignitas...

    f. 2

    Incipit du lemme biblique

    Dominus prope est ... (Phil. IV, 5).

    Incipit

    In verbo proposito duo ostendit Apostolus, scilicet Christi potestatem...

    f. 9

    Incipit du lemme biblique

    Dum iret Jesus in Jerusalem ... (Lc. XVII, 11).

    Incipit

    In propositis verbis tria specialiter ad nostram instructionem beatus Lucas ostendit...

    f. 80v

    Incipit du lemme biblique

    Ecce ego mitto angelum meum, qui praecedat ... (Ex. XXIII, 20).

    Incipit

    In verbis istis duo principaliter possunt intendi, primum est Filii Dei missio in mundo...

    f. 107

    Incipit du lemme biblique

    Ecce intelleget servus meus ... (Is. LII, 13).

    Incipit

    In his verbis quinque specialiter possunt adtendi ad honorem beati Augustini...

    f. 145v

    Incipit du lemme biblique

    Ecce mulier quae sanguinis fluxum patiebatur ... (Mt. IX, 20)

    Incipit

    In serie hujus litterae triplex status peccatoris describitur...

    f. 93

    Incipit du lemme biblique

    Ecce sacerdos magnus qui in diebus suis placuit Deo ... (cf. Eccli. XLIV, 16).

    Incipit

    Licet verbum istud antonomastice in laudem capitis sonet...

    f. 231

    Incipit du lemme biblique

    Egredietur virga de radice Jesse ... (Is. XI, 1).

    Incipit

    In verbo proposito quattuor principaliter possunt adtendi...

    f. 146v

    Incipit du lemme biblique

    Elegit eum Dominus sacerdotem sibi ... (cf. I Reg. II, 28).

    Incipit

    Verbum istud trahitur de verbo Sapientis Eccli. (XLV, 20), ubi sic habetur...

    f. 253

    Incipit du lemme biblique

    En ego morior et erit Deus vobiscum ... (Gen. XLVIII, 21)

    Incipit

    Verbum est Jacob ad filios suos et secundum allegoriae formam competit Salvatori...

    f. 47v

Biblissima portal
Library logo