Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 3648

Go to viewer chevron_right
Source
Gallica (Bibliothèque nationale de France)
Library
Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits
Shelfmark
  • Latin 3648
Biblissima authority file
Date
  • XVIIIe siècle
Language
  • Latin
Title
  • Jean Hardouin, S.J.
Agent
Description
  • Contents:

    Sans nom d'auteur.

    P. 1-45 « De exortu hexaplorum et LXX interpretum, 1. Hexapla nemo nescit opus esse Origeni... — ... in hoc tractatu sit usus ».

    P. 49-78 (anc. pag. 1-30). « De mensibus Graecorum. Cum saepenumero ab ecclesiasticis... » ; « § 1. De mensibus Macedonum. Mensium Graecorum et, ut quidam appellant, Syro-Macedonum... » (49-58, anc. pag. 1-10) ; « § 2. De mensibus atticis » (58-62, anc. pag. 10-14) ; « § 3. De mensibus bithynicis » (62-66, anc. pag. 14-18) ; « § 4. De mensibus aegyptiacis » (66-70, anc. pag. 18-22) ; « § 5. De mensibus copticis » (70-75, anc. pag. 22-27) ; « § 6. De mensibus Paphiorum ...— ... ac Plinii libris » (75-78, anc. pag. 27-30). Texte copié sur le manuscrit original dont la pagination de 1 à 66 est reproduite dans la marge (sans doute ms. de Berlin, Phillipps 1871 provenant du Collège de Clermont ; cf. V. Rose, Verz. d. lat. Hss. d. Kön. Bibl. zu Berlin, I, 480.)

    P. 81-90 (anc. pag. 1-10). « De pentateucho samaritano . § 1. De Samaritanis. Samaritani hodie in toto Orbe nulli... » (81-85, anc. pag. 1-5) ; « § 2. De pentateucho samaritano » (85-88, anc. pag. 5-8) ; « § 3. De charactere samaritico » (88-90, anc. pag. 8-10).

    P. 91-96 (anc. pag. 11-16). « De versione et lingua syriaca ac de charactere syriaco. § 1. De versione syriaca. Syriacam versionem Novi Testamenti esse recentem... » (91-93, anc. pag. 11-13) ; « § 2. De lingua syriaca » (93-95, anc. pag. 13-15) ; « § 3. De charactere syriaco... — ... librorum exemplaria exararent. Octob. 1716 » (95-96, anc. pag. 15-16), même texte que dans le ms. Latin 3647, pp. 293-301, avec quelques variantes.

    P. 97-102 (anc. pag. 1-6). « De monumento sinico. At non erit incredibile fortassis... — ... catholici hujus inaugurationem. Octob. 1716 ».

    P. 105-135 (anc. pag. 1-31). « De lingua coptica et religione Coptorum. I. Lingua coptica. Factitia lingua coptica est... » (105-123, anc. pag. 1-19) ; « II. Coptorum religio. Post veteres Aegyptios... — ... suae gentis fetus admisere. 13 octob. 1718 » (124-135, anc. pag. 20-31), même texte que dans le ms. Latin 3647, pp. 313-352.

    P. 137-146 (anc. pag. 1-10). « Constantinopolis. § 1. Nomen Constantinopoleos quando Byzantio sit datum. Post initia Gallieni imp. ... » (137-143, anc. pag. 1-7) ; « § .2. De ecclesia S. Sophiae » (143-144, anc. pag. 7-8) ; « § 3. De schismate Graecorum... — ... oecumenicus patriarcha » (145-146, anc. pag. 9-10)

    P. 147 Observations en français, de la main du copiste, sur le texte précédent, avec la date : « 24 septemb. 1718 ».

    P. 149-150 Notices sur le cardinal Bellarmin : « Robertus Bellarminus cardinalis. Non est profecto, non est Bellarmini fetus... — ... in Academia Parisiensi ».

    P. 151-153 « Pseudo-Augustinus sive Guastunius vel Tugusianus. Hipponem regium civitatem Romanam appellat... — ... sub titulo s. Augustini » (151-152), suivi de la copie d'un fragment de lettre adressée au P. Hardouin : « Ex epistola data ad R.P. J.H. Romae. Jam vero responsum est Pavia... » (153).

    P. 157-175 (anc. pag. 1-19). « De officio et missa in festo Corporis Christi. Catholica fides de Corpore Christi... — ... bene scripsisti de me Thoma » ; à la page 157bis, « Remarques » en français de la main du copiste. P. 176 (anc. pag. 20). « Addenda vel emendanda ».

    P. 181-186 (anc. pag. 1-6). « De pane benedicto... De pane benedicto Baronius... — ... benedictionis sacerdotalis », suivi d'une note : « Quaere an in Italia... — ... calvinianam haeresim. Octob. 1716 ».

    P. 189-191 « De missae nomine. Missae nomen adhuc quaeritur... — ... de illis haec prosit. (Octob. 1716) ».

    Physical Description:

    Plusieurs traités reliés ensemble, certains datés : « oct. 1716 » (pp. 96, 102, 186, 191) ; « 13 oct. 1718 » (p. 135) ; « 24 septemb. 1718 » (p. 147). De la main qui a copié de nombreux manuscrits de Hardouin, cf. mss. Latin 1066, 1111, 1583-1586, 1604-1607, 2745-2757, 2759-2767, 3421, considérés à tort comme autographes dans le Catal. des mss. lat., I, 385, 405 ; II, 77-78, 86-88 ; III, 56-59 ; V, 378-379. Les deux premiers traités ont été copiés sur le manuscrit original de l'auteur dont la pagination est reproduite en marge, avec la mention : « paginae auctoris ». — Titres courants et titres en capitales. Figures à la plume. — La plupart des traités possèdent une pagination ancienne qui leur est propre. Pagination moderne continue du manuscrit. Les pp. 46-48, 79-80, 103-104, 136, 148, 154-156, 177-180, 187-188, 192 sont blanches. — Sur papillon collé p. 69, note autographe et signée de Hardouin : « ce 6 aoust 1725 » suggérant une correction qui a été reportée p. 78. P. 89, réponse de J. Hardouin à des observations présentées par le copiste. P. 90, sur un papillon de papier, médailles gravées. Pp. 137 et 157, papillons de papier contenant des remarques en français de la main du copiste. P. 181, sous le titre, note en français de la main du copiste : « fort bons mémoires, mais ce n'est pas fini ». — Manuscrit remis à la Bibliothèque royale en 1737 ; cf. Delisle, Cab. des mss., I, 412 et ms. Latin 17173, f. 159v, n° 13.Papier ; filigranes : griffon puis armes de Colbert ; cf. E. Heawood, Watermarks, Hilversum, 1950, n° 690, etc. I f.-192 pp. + 4 papillons collés, précédés et suivis de 2 ff. de garde papier. 235 × 175 mm. Demi-reliure maroquin rouge, signée : « LACY 1856 ». Titre doré au dos : « JO. HARDUIN. DE EXORTU HEXAPLOR. ET LXX INTERPRET. ».

    At non erit incredibile fortassis...

    f. 97

    Catholica fides de corpore Christi in altari docet...

    f. 157

    De pane benedicto Baronius...

    f. 181

    Factitia lingua coptica est...

    f. 105

    Hexapla nemo nescit opus esse Origeni...

    f. 1

    Hipponem regium civitatem Romanam appellat...

    f. 151

    Jam vero responsum est Pavia...

    f. 153

    Mensium Graecorum et, ut quidam appellant, Syro-Macedonum...

    f. 49

    Missae nomen adhuc quaeritur quam habeat originem...

    f. 189

    Non est profecto, non est Bellarmini fetus...

    f. 149

    Post initia Gallieni imperatoris desiisse Byzantios foedere jungi Romanis...

    f. 137

    Post veteres Aegyptios Aegyptum incoluere Graeci...

    f. 124

    Samaritani hodie in toto orbe nulli praeter quam Sichemi...

    f. 81

    Syriacam versionem Novi Testamenti esse recentem contendit Vossius...

    f. 91

    Figures à la plume
    FILIGRANES • Armoiries Couleuvre (armes de Colbert)
    FILIGRANES • Griffon
    Gravures
    HARDOUIN (Jean), S.J. • Lettre à lui adressée
    HARDOUIN (Jean), S.J. • Note autographe
    HARDOUIN (Jean), S.J. • Observations en français et corrections faites par le copiste principal des mss.
    HARDOUIN (Jean), S.J. • Constantinopolis
    HARDOUIN (Jean), S.J. • De Coptis disquisitio
    HARDOUIN (Jean), S.J. • De Exortu hexaplorum et LXX interpretum
    HARDOUIN (Jean), S.J. • De Mensibus Graecorum
    HARDOUIN (Jean), S.J. • De Missae nomine
    HARDOUIN (Jean), S.J. • De Monumento sinico
    HARDOUIN (Jean), S.J. • Notice sur le cardinal Bellarmin
    HARDOUIN (Jean), S.J. • De Officio et missa in festo Corporis Christi
    HARDOUIN (Jean), S.J. • De Pane benedicto
    HARDOUIN (Jean), S.J. • De Pentateucho samaritano
    HARDOUIN (Jean), S.J. • Pseudo-Augustinus sive Guastunius vel Tugusianus
    HARDOUIN (Jean), S.J. • De Syris
    LACY • Reliures signées (XIXe s.)
    Médailles • Gravure
Rights
  • Bibliothèque nationale de France. Département des manuscrits
License
Digitisation
Manifest URL
Related
Biblissima portal
Library logo