Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 3839
- Source
- Gallica (Bibliothèque nationale de France)
- Library
- Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits
- Shelfmark
-
- Latin 3839
- Biblissima authority file
- Date
-
- 2 e moitié du XI e siècle
- Language
-
- Latin
- Title
-
- Collectio canonum Dionysio-Hadriana.
- Abbreviatio Ansegisi.
- De Ratione matrimonii.
- Agent
-
-
- Preferred form
-
- Anastase II (pape, 04..-0498)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- ANASTASIUS II (s.), papa
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Role
-
- Author
- Original form
-
- ASCANIUS ep.
-
- Preferred form
-
- Atticus (évêque de Constantinople, 0370?-0425?)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- ATTICUS, ep. Constantinopolitanus.
- Other form
-
- ATTICUS DE CP
- ATTICUS, CP. patriarcha
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Preferred form
-
- Boniface Ier (pape, 03..-0423)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- BONIFACIUS I (s.), papa
- Other form
-
- Boniface I pape
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Preferred form
-
- Célestin Ier (pape, 03..-0432?)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- CAELESTINUS I (s.), papa
- Other form
-
- Célestin, archevêque de Rome
- Celestine I, d 432, Pope
- Célestin I pape
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Preferred form
-
- Cyrille (saint, 0376?-0444)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- CYRILLUS ALEXANDRINUS ep. (s.)
- Other form
-
- CYRILLE D'ALEXANDRIE (s.)
- CYRILLUS Alexandrinus (S.)
- Cyrille d'Alexandrie
- Cyrille d’Alexandrie
- CYRILLE D'ALEXANDRIE (S.)
- Cyrillus Alexandrinus (saint ; 0376?-0444)
- Saint Cyrille
- Cyrille (0376?-0444 ; saint)
- Saint Cyrille
- CYRILLUS ALEXANDRINUS (s.)
- S. Cyrillus Alexandrinus
- S. Cyrillus
- Author: Cyrillus, Alexandrinus
- Cyril of Alexandria
- Cyrille (saint ; 0376?-0444)
- Cyrillus Alexandrinus
- Cyrillus <Alexandrinus> (380-444)
- Sanctus Cyrillus
- Cyrillus Alexandrinus archiepiscopus
- Cyrillus Alexandriae archiepiscopus
- Cyrillus
- see more
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Preferred form
-
- Félix III (pape, 04..-0492)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- FELIX III ( vel II) (s.), papa
- Other form
-
- FELIX III (vel II) (s.), papa
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Preferred form
-
- Gélase Ier (pape, 04..-0496)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- GELASIUS I (s.), papa
- Other form
-
- Gelasius (pape)
- GELASIUS I papa
- GELASIUS I, papa (s.)
- Gelasius Ier (pape ; 04..-0496)
- GELASIUS
- Gelasius papa
- GELASIUS I, papa
- Gélase Ier (pape ; 04..-0496)
- Gelasius I papa
- Author: Gelasius I., Papst
- Sancti Gelasii papae
- Gelasius I
- see more
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Preferred form
-
- Grégoire I (pape, 0540?-0604)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- GREGORIUS I Magnus (s.), papa
- Other form
-
- GRÉGOIRE LE GRAND
- Grégoire le Grand
- GREGORIUS I papa (S.)
- GRÉGOIRE LE GRAND (S.)
- Gregorius I (pape ; 0540?-0604)
- Gregorius Magnus
- Grégoire I (pape ; 0540?-0604)
- Gregorius I
- GREGORIUS MAGNUS I (s.), papa
- GREGORIUS Magnus I (s.), papa
- S. Gregorius Magnus
- S. Gregorius
- Gregoire Le Grand, S.
- Gregorius
- Saint Gregoire
- Sancti Gregorii papae
- GREGORIUS MAGNUS
- Grégoire I (pape, 0540?-0604)
- Gregorius Magnus (s.)
- Gregorii
- Saint Grégoire le Grand
- GREGORIUS I MAGNUS (s.), papa
- Beati Gregorii papae
- Gregorio papa
- Gregorii Papae
- Sancto Gregorio
- S. Gregorii Magni
- Sancti Gregorii
- Grégoire I (0540?-0604 ; pape)
- Sanctus Gregorius Magnus
- Gregorii [Magni]
- Gregorius (saint ; 06.. ?-07.. ? ; évêque d'Agrigente)
- Saint Grégoire
- Grégoire le Grand (Saint), pape
- Grégoire I, pape, 0540?-0604
- Grégoire le Grand, saint, 0540?-0604
- Gregorius Magnus, sant, ca. 540-604
- Gregorius Magnus, saint, 0540?-0604
- Gregory the Great, Saint, ca. 540-604
- Gregorius Magnus, Saint, ca. 540-604
- Gregorius de Grote (paus)
- Gregorius (heilige)
- Gregorius I, papa
- Gregorius Magnus, santo, ca. 540-0604
- Gregori I, papa, 540-604
- Gregorio I, Papa
- Gregorius I (paus)
- Gregorius Papa, I. 540-604
- Gregory I, Pope, ca. 540-604
- Author: Gregorius I, Papa
- Gregory the Great
- Gregorius I, Pont. Max.
- Gregory, I, Pope, approximately 540-604
- Gregory
- Gregory I, Pope, approximately 540-604
- Gregory I, Pope
- Gregory I, c 540-604, Saint, Pope; also known as 'the Great'
- Pope Gregory the Great
- Gregorius I, Magnus, paus, 540?-604
- Grégoire (pape)
- Gregorius, I.<Papa>
- Gregor I., Papst, 542-604
- Gregor, I.<Papst>
- Gregorius papa
- S. Grégoire
- Grégoire le Grand (saint), pape
- S. Grégoire le Grand
- Gregor <I., Papst> (542-604)
- Gregorius papa I
- D. Gregorius
- B. Gregorius
- Divus Gregorius
- Beatus Gregorius papa
- Divus Gregorius papa
- S. Gregorius papa
- Gregorius PP.
- Gregorius papa, 1., ca. 540-604
- Gregory the Great, 540-604
- Gregory the Great, (b. c. 540, d. 604), theologian and Pope
- Gregory I, Pope (approximately 540-604)
- Grégoire le Grand, pape, saint (540 - 604) > Pape
- Grégoire le Grand, pape, saint (540 - 604)
- Grégoire le Grand, pape, saint (540 - 604) > Père de l'Eglise
- Gregorius (ca. 540-604)
- Gregorio I, Papa, Santo, 540-604
- Gregor
- S. Gregorii
- Gregor <I., Papst>
- Gregorius Magnus (Nachtrag: Catalogus operum Gregorii Magni monasterio in maiore Frankenthal anno 1486 pertinentium)
- Gregório Magno, Santo, 540-604
- Gregório Magno, Santo, 540-604 > , co-autor
- Igreja Católica, Papa 590-604 (Gregório I)
- Gregorius Papa I - ca. 540 - 604 - auteur
- Gregorius Papa I - ca. 540 - 604 - oorspronkelijke auteur
- see more
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Preferred form
-
- Grégoire II (pape, 0669-0731)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- GREGORIUS II Junior (s.), papa
- Other form
-
- Grégoire II, pape
- GREGORIUS II papa
- Author: Gregorius II, Papa
- Pope Gregory II
- Gregory II, Pope, 669-731
- see more
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Preferred form
-
- Hilaire (pape, 03..?-0468)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- HILARUS (s.), papa
- Other form
-
- Author: Hilarius, Papa
- Hilaire (saint), pape
- Hilarus <Papst> (????-468)
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Preferred form
-
- Honorius (empereur romain, 0384-0423)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- HONORIUS, imperator
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Preferred form
-
- Hormisdas (pape, 04..-0523)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- HORMISDAS (s.), papa
- Other form
-
- Hormisdas (pape ; 04..-0523)
- Hormisdas
- HORMISDAS papa (s.)
- Hormisdas pape
- Hormisdas, Pope, fl. ca. 514-523
- Hormisdas Papa fl.um 514/23
- Author: Hormisdas, Papa
- see more
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Preferred form
-
- Innocent Ier (pape, 03..-0417)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- INNOCENTIUS I (s.), papa
- Other form
-
- INNOCENTIUS papa I
- INNOCENT Ier
- Innocentius I (pape ; 03..-0417)
- Innocentius I
- Innocent Ier (pape ; 03..-0417)
- Author: Innozenz I., Papst
- Innocent I pape
- see more
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Preferred form
-
- Justin Ier (empereur d'Orient, 0450?-0527)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- JUSTINUS, imperator
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Preferred form
-
- Léon I (pape, 039.?-0461)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- LEO I MAGNUS (s.), papa
- Other form
-
- LÉON (S.)
- LEO I papa (S.)
- LEO Magnus I (s.), papa
- LEO Magnus I, papa (s.)
- S. Leo Magnus
- S. Leo papa
- Leo I (pape ; 039.?-0461)
- LEO I
- Leo I
- Léon
- Leo Magnus
- LEO MAGNUS
- Léon I (pape ; 039.?-0461)
- S. Léon
- Sancti Leonis Papae
- Leonis Papae
- Leonis [Magni]
- Léon I pape 039.?-0461
- Leo I, papa
- Leo I, Pope, d. 461
- Leo I (paus)
- León I, Papa, Santo
- Leo Papa, I. -461
- Lleó I, papa, m. 461
- Author: Leo I, Papa
- Leo, I, Pope, -461
- Leo I, d 461, Pope; also known as 'the Great'
- Léon I (039.?-0461 ; pape)
- Pope Leo
- Leo I., Papst, 400-461
- S. Léon
- Léon (saint), pape
- Leo papa
- Leo <I., Papst> (400-461)
- Beatus Leo
- D. Leo papa
- Leo papa I
- Leo I, Pope (-461)
- Leão Magno, Santo, ?--461 > , co-autor
- Igreja Católica, Papa 440-461 (Leão I)
- see more
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Preferred form
-
- Martin (saint, 05..-0580?)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- MARTINUS BRACARENSIS ep. (s.)
- Other form
-
- MARTINO BRACARIENSI
- Martinus Bracarensis (saint ; 05..-0580?)
- Martin de Braga
- S. Martinus Dumiensis
- MARTINUS BRACARENSIS (s.)
- Martinus Bracarensis
- Martini Dumiensis
- Martinus Bracarensis (saint)
- Martin (05..-0580? ; saint)
- Martinus
- Martin (saint, 05..-0580?)
- Martinus Bracarensis (s.)
- Martinus de Braga
- Martinus Dumiensis
- Author: Martinus, Bracarensis
- Martin (saint ; 05..-0580?)
- Martin of Braga
- Martin, of Braga, Saint, approximately 515-579 or 580
- Seneca, Lucius Annaeus, (approximately 55 B.C.-approximately 39 A.D)
- Martín, Santo, Arzobispo de Braga, m. 580
- Martin, von Braga, Bischof, 515-580
- Martinus <Bracarensis>
- Martinho de Dume, Santo, ?-579 > , co-autor
- Pseudo-Séneca
- Martinus Bracarensis - auteur
- see more
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Preferred form
-
- Simplice (pape, 04..-0483)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- SIMPLICIUS (s.), papa
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Preferred form
-
- Sirice (pape, 0340?-0399)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- SIRICIUS (s.), papa
- Other form
-
- Author: Siricius, Papa
- Syrice (saint), pape
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Preferred form
-
- Symmaque (saint, 04..-0514)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- SYMMACHUS (s.), papa
- Other form
-
- Symmaque, pape
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Preferred form
-
- Zosime (pape, 03..-0418)
- Role
-
- Author
- Original form
-
- ZOSIMUS (s.), papa
- Other form
-
- Zosimus (03..-0418 ; pape)
- S. ZOSIMUS, papa
- ZOSIMUS (s.),
- Zosimus, d 418, Saint, Pope
- Zosime, pape
- see more
- Biblissima portal
- Biblissima authority file
-
- Description
-
Contents:
Corpus de collections canoniques répandues au IX e s.; moins complet que le ms. Latin 3839A, 2¶. et que le ms. H 137 de l'Ecole de médecine de Montpellier, décrit par P. Fournier, dans Annales de l'Université de Grenoble , IX (1897), 357-389; cf. J. Rambaud-Buhot, « Un corpus inédit de droit canonique », dans Humanisme actif. Mélanges ... offerts à Julien Cain , II, 1968, 271-281.
F. 1-86v [Collectio canonum Dionysio-Hadriana]; cf. la notice du ms. Latin 3838, f. 12-19 et 23v-161v (description détaillée et éditions); Maassen, Geschichte, I, §§ 586 (ms. 41) et 588. Les titres des canons sont regroupés en tête de chaque concile ou de chaque série de décrétales, et ne sont pas répétés.
F. 1-40 Conciles :
F. 1-2v « Incipiunt tituli Canonum Apostolorum »; cf. ms. cit. , f. 12-12v (1); — «... canones Apostolorum ...», c. I-XLIX
Le c. XXXVI réunit les c. XXXVI et XXXVII de l'éd .
; cf. ms. cit. , f. 23-26 (1v-2v).F. 2v-6 Nicée, a. 325. « ... tituli canonum Niceni concilii numero XX »; cf. ms. cit. , f. 12v (2v-3); — « ... constitutio et fides Niceni concilii ... » (3); préface : «Concilium sacrum ... » (3); canons (3-4v); souscriptions (4v-6); cf. ms. cit. , f. 26-29v.
F. 6-7v Ancyre, a. 314. « ... tituli canonum Ancyrani numero XXIIII »; cf. ms. cit. , f. 12v-13 (6); — « ... Regulę Ancirani concilii » (6-7); souscriptions (7-7v); cf. ms. cit., f. 30-32v.
F. 7v-8 Néocésarée, vers 319. « Tituli canonum Neocesariensium concilii numero XIIII »; cf. ms. cit. , f. 13 (7v); — « ... canones Neocesariensis concilii ... » (7v-8); souscriptions (8); cf. ms. cit., f. 32v-33v. — Addition : « Quod synodus bis in annum esse debeat pene omnes paginę ...-... non pręsumat »; cf. Arles II, c. 19, C.C.S.L. , CXLVIII, 118 (8).
F. 8-9v Gangres, circa a. 340. « ... synodi Gangrensis prefatio ... Quoniam conveniet sancta synodus episcoporum in Gangrensem ecclesiam ...-... observandum »; cf. ms. cit. , f. 33v-34 (8-8v); — « Tituli canonum Gangrensis concilii numero XX »; cf. ms. cit. , f. 13 (8v); — «... Regulę Gangrensis [ sic ] quę post Nicenum concilium expositę sunt ... » (8v-9); souscriptions (9); postface : «Hęc autem scripsimus ... » (9-9v); cf. ms. cit. , f. 34-35v.
F. 9v-11v Antioche, a. 330. « Tituli canonum Antiocheni concilii numero XXV »; cf. ms. cit. , f. 13-13v (9v); — « ... Regulę Antiocheni concilii ». Préface : « Sancta et pacata synodus ... » (9v); canons (9v-11v); souscriptions (11v); cf. ms. cit. , f. 36-39v.
F. 11v-13v Laodicée, fin IV e s. « Tituli canonum apud Laodiciam Frigię congregati numero LVIIII »; cf. ms. cit. , f. 13v-14 (11v-12); — « ... textus canonum ... »; cf. ms. cit. , f. 39v-43 (12-13v).
F. 13v-15 Constantinople, a. 381. « ... Canones apud Constantinopolim congregati numero CL [ sic pro III] », tituli; cf. ms. cit. , f. 14 (13v); — « ... Regulę Constantinopolitani ... » (13v-14); « [E]xpositio fidei ... » (14); souscriptions (14-15); cf. ms. cit. , f. 43-45.
F. 15-20 Chalcédoine, a. 451, actio VII. « Tituli canonum Calcedonensis concilii numero XXVII »; cf. ms. cit. , f. 14 (15-15v); — « ... Regulae ecclesiasticę ... » (15v-17); « ... constitutio et fides ejusdem concilii ... » (17-17v); souscriptions (17v-20); cf. ms. cit. , f. 45-53.
F. 20-23 Sardique, a. 343. « Tituli canonum Sardicensis concilii numero XXI »; cf. ms. cit. , f. 14-14v (20-20v); — préface : « Sunt etiam regulę ecclesiasticę quę in africanis regionibus ...-... debebit » (éd. Maassen , Geschichte , I, 955-957; Turner, EOMIA, I/2, pars 3 a , 540-542); cf Maassen, § 527 (20v-21); — « ... canones Serdicenses ... » (21-23); « ... subscriptio episcoporum (23) »; cf. ms. cit. , f. 53-57v.
F. 23-40 Carthage, a. 419. « Tituli canonum congregati apud Carthaginem numero XXXIII »; cf. ms. cit. , f. 14v-15 (23-23v); [Actio prima habita die XXV Maii a. 419] « ... canones synodi Cartaginensis ... »; cf. ms. cit. , f. 57v-59 (23v-25); « Professio fidei Niceni concilii »; cf. ms. cit. , f. 59v-60 (25); canones in causa Apiarii I-XXXIII; cf. ms. cit. , f. 60-64v (25-27). — « Tituli canonum diversorum Africanę provincię numero CV »; cf. ms. cit. , f. 15-16 (27-28); « ... Canones diversorum conciliorum Africane provinciae numero CV » : [Regulae ecclesiae Carthaginensis, c. I-XCIV]
Au f. 33v, un fragment du c. LVII, § De episcopis numidis, manque, après «... propriis excusavit», de [Aurelius episcopus dixit: Non dubium ...] à [necesse est provideri]; cf. P. L. , LXVII, 210 B.
; cf. ms. cit. , f. 64v-85 (28-37v); [Concilium Carthaginense, 30 mai 419, c. XCV-C]; cf. ms. cit. , f. 85-86 (37v-38); c. CI. : [Epistola ab omni concilio Africano ad Bonifacium Urbis Romae ep.]; cf. mss. Latin 3837, f. 89-91; 3838, f. 86v-88 (38-39); c. CII : « ... Rescripta ad concilium africanum CYRILLI Alexandrini ep. ... »; cf. mss. Latin 3837, f. 91-91v; 3838, f. 88-88v (39); c. [C]III : «Incipit epistola ATTICI episcopi Constantinopolitani ad eosdem ...»; cf. mss. Latin 3837, f. 91v; 3838, f. 88v (39); c. [C]IV : [Professio fidei]; cf. mss. Latin 3837, f. 91v-92; 3838, f. 88v-89 (39-39v); c. [C]V : « Incipit epistola concilii Africani ad papam Celestinum urbis Romę episcopum ... Optaremus quidem ut quemadmodum Sanctitas tua ...-... Expliciunt Africani concilii »; cf. ms. Latin 3837, f. 92-93v (39v-40).F. 40-86v Décrétales :
F. 40-42 S. SIRICIUS, papa. « ... tituli decretorum papae Siricii numero XVI »; cf. ms. Latin 3838, f. 16 (40); — « ... Epistola decretalis papae Siricii »; cf. mss. Latin 3837, f. 99v-104v; 3838, f. 89-92v (40-42).
F. 42-51v S.INNOCENTIUS I, papa, Epistolae. « Tituli decretorum papae Innocentii numero LVII »; cf. ms. Latin 3838, f. 16-17 (42-42v); — « ... Incipit epistola regularis papae Innocentii »; cf. mss. Latin 3837, f. 104v-127; 3838, f. 93-107v (42v-51v).
F. 51v-52 S. ZOSIMUS, papa, Epistolae. « Tituli decretorum papę Zosimi numero IIII » (51v-52); — « ... Constituta Zosimi papae ... Exegit dilectio ... »; cf. mss. Latin 3837, f. 127-128; 3838, f. 107v-109 (51v-52); — « Ex relatione ... »; cf. ms. Latin 3838, f. 109 (52).
F. 52-53v S. BONIFACIUS I, papa. « Tituli decretorum papę Bonifacii numero IIII » (52); — epistolae : « Supplicatio papę Bonifacii ... »; cf. mss. Latin 3837, f. 128-131v; 3838, f. 109-112 (52-53v), avec au f. 52v, HONORII AUGUSTI rescriptum.
F. 53v et 55-59 S. CAELESTINUS I, papa. « Tituli decretorum papę Celestini numero XXII » (53v); — epistolae; cf. mss. Latin 3837, f. 131v-140; 3838, f. 112-118v (53v, 55-59).
F. 59-68 S. LEO I, papa. « Tituli decretorum papę Leonis numero XLIIII »; cf. ms. Latin 3838, f. 17-17v (59-60); — « ... papę Leonis decreta »; cf. mss. Latin 3837, f. 140-158; 3838, f. 118v-128v et 151-153v (60-66v); — « In causa Lupicini ep. ... »; cf. ms. Latin 3838, f. 153v-155v (66v-68).
F. 68-70 « Tituli decretorum papae HILARI », tit. I-VI; cf. ms. Latin 3838, f. 17v-18 (68); — Synode romain, 19 nov. 465. «Sub die XIII Kal. Decembrium ... HILARUS episcopus ... urbis Romae sinodo presidens dixit ...», avec [Recitatio epistolarum ASCANII et reliquorum episcoporum Tarraconensium ad Hilarum]; cf. ms. Latin 3838, f. 155v-158v et 129 (68-69v); — Epistola synodalis HILARI papae. « Preceptum. Hilarus ep. Ascanio »; cf ms. Latin 3838, f. 129-129v (69v-70).
F. 70-70v S. SIMPLICIUS, papa. « ... decreta papae Simplicii », tituli I-II; cf. ms. cit. , f. 18 (70); — « ... constituta papae Simplicii ... »; cf. ms. cit. , f. 129v-130v (70-70v).
F. 70v-72 S. FELIX III ( vel II), papa, Synodus Romana,13 mart. 487. « ... tituli decretorum papae Felicis », tit. I; cf. ms. cit. , f. 18 (70v); — « ... constituta papae Felicis. Exemplaria quibus allegatum est precepta papę Felicis »; cf. ms. cit. , f. 130v-133 (70v-72).
F. 72-75v S. GELASIUS I, papa. « Tituli decretorum papae Gelasii numero XXVIII »; cf. ms. cit. , f. 18-18v (72-72v); — « ... epistola papę Gelasii »
Le c. XX regroupe les c. XX et XXI de l'éd. P. L., LXVII, les c. XXI-XXIII correspondent aux c. XXII-XXIV de l'éd.; il n'y a pas de c. XXIV.
; cf. mss. Latin 3837, f. 158-165v; 3838, f. 133-139 (72v-75v).F. 75v-77 S. ANASTASIUS II, papa. « Tituli decretorum papę Anastasii numero VIII »; cf. ms. Latin 3838, f. 18v (75v); — « Epistola papae Anastasii ... »; cf. mss. Latin 3837, f. 165v-169v; 3838, f. 139-142 (75v-77).
F. 77-83 S. SYMMACHUS, papa, Decreta. « Tituli decretorum papae Symmachi numero V »; cf. ms. Latin 3838, f. 18v (77); [Synodus Romana, 1 mart. 499] « Exempla constituti facti a ... Symmacho papa de rebus Ecclesiae conservandis »; cf. ms. cit. , f. 142-144v (77-78v); — [Synodus Romana, 6 nov. 502]; cf. ms. cit. , f. 144v-146v (78v-81); « Tituli ejusdem concilii », tit. I-VIII; cf. ms. cit. , f. 18v-19 (81); — « Quarta synodus habita Romę Palmaris ... », a. 501; cf. ms. cit. , f. 147-149v (81-83).
F. 83-85 S. HORMISDA, papa, Decreta. « Tituli decretorum papae Hormisdae », tit. I-IV; cf. ms. cit. , f. 19 (83); — « JUSTINUS, Augustus Hormisdae papae »; cf. ms. cit. , f. 149v-150v (83-84); — « HORMISDA Justino Augusto »; cf. ms. cit. , f. 150v et 159-160 (84-85); — « HORMISDA, presbyteris ... »; cf. ms. cit. , f. 160 (85).
F. 85-86v S. GREGORIUS II Junior, papa. « Tituli decretorum papae Gregorii », tit. I-XVII; cf. ms. cit. , f. 19 (85-85v); — [Synodus Romana, 5 apr. 721] « ... constituta papae Gregorii ... »; cf. ms. cit. , f. 160-161v (85v-86v).
F. 86v-121v [Abbreviatio ANSEGISI et BENEDICTI LEVITAE collectionis] (E. Baluze, Capitularia regum Francorum , I, Paris, 1780, 698-1231 passim ; les canons de Benoît Lévite sont édités à la suite de ceux d'Anségise, comme l. V-VII)
Les livres I-IV d'Anségise sont édités dans M.G.H.,Leges , Sectio II, Capitularia regum Francorum , I, 394-450; les livres I-III de Benoît Lévite, correspondant aux l. V-VII de l'éd. Baluze, sont édités dans P.L. , XCVII, 701-912).
. L. I : « I. Sunt aliqui qui culpis exigentibus ab episcopo proprio excommunicantur ...-... XLII. Ut presbiter in cęna Domini tres ampullas ... oleo in nomine Domini. Finit liber I » [ANSEGISUS, l. I, extraits] (86v-88v); — « ... liber secundus. I. De nonis et decimis unde et genitor noster et nos frequenter ...-... VI. Ut si non frequentius vel ter ... impediatur. Finit ... » [IDEM, l. II, extraits] (88v-89); — « ... tertius [liber]. I. Ut parentes filios suos et patrini eos ...- ... III. Ut nullus homo in placito ... judicentur. Finit ... » [IDEM, l. II et III, extraits] (89); — « ... quartus [liber]. I. De locis jamdudum sacris et nunc spurcicia fędatis ...-... CXIIII. Laicis qui sunt religiosi ... facultas. Finit ... » [IDEM, l. IV et BENEDICTUS LEVITA, l. V, extraits] (89-94v); — « Incipit .V. [liber]. I. Si quis episcopus, presbiter, diaconus vel subdiaconus ad bellum processerit ...-... LXXVIIII [ sic pro : LXXX]. Volumus omnes scire ... diripiunt. Finit ... » [BENEDICTUS LEVITA, l. VI, extraits] (94v-99); — « ... sextus [liber]. I Ut unaquęque ecclesia sive unusquisque sacerdos suum primatum teneat ...-... CLI. Maxime trium ultimorum capitula ...-... ęterna oramus. Explicit ... » [IDEM, l. VII, extraits] (99-108v); — « ... liber septimus », extraits de la collection d'Ansegise et de Benoît Lévite, de divers conciles et de collections canoniques, en 183 canonsLa numérotation est fautive, il y a deux canons 172-173.
: « I. Hoc admonendum vel denunciandum fidelibus ...-... CLXXXI [ sic pro : CLXXXIII]. In doctrina sua nanque [ sic ] abba apostolicam debet ...- ... metum habeant » (108v-121v). Cf. en annexe le détail de la collection; description de la même collection par Fournier, art. cit. , 370-377; sur les livres de Benoît Lévite, cf. J. Gaudemet, Les Sources du droit canonique, VIII e -X e siècles , Paris, 1993, 30-31; sur l'Abbreviatio , cf. Fournier et Le Bras, Hist. des coll. can. , I, 206-207.F. 121v-122 « Incipit de matrimonii ratione. Hieronimus ait : Nisi matrimonium fuisset et virginitas non esset ...-... vivo suo marito » (Kunstmann, dans Archiv für katholisches Kirchenrecht , VI (1861), 5-6, c.1-9); cf. Fournier, art. cit. , 377; Idem , dans Nouvelle revue historique du droit , 1899, 33-34.
F. 122-122v « Incipit de utilitate pęnitentiae et quomodo credendum sit de remissione peccatorum per pęnitentiam cum pręfatione operis subsequentis. Excepto baptismatis munere quod contra peccatum originale ...-... ab ejus severitate [ad ejus bonitatem] ... », incomplet de la fin par lacune matérielle, fragment du prologue de la Dacheriana (d'Achery, Spicilegium , I, 512-513); cf. P. Fournier, dans art. cit. , 377-378.
ANNEXE
(références aux mss. 3839, f. 86v-121v et 3839A, f. 34-76.
Abbreviatio ANSEGISI et BENEDICTI LEVITAE collectionis. Le détail des canons empruntés à la collection a été établi d'après l'éd. Baluze par Jacqueline Rambaud.
L. I . ANSEGISI collectio,l. I, c. 1,3, 6-8, 10, 16, 19, 31, 38, 40, 41, 50, 54, 62, 66, 69, 71-73, 75, 82, 80, 84-87, 96-102, 125, 133, 134, 136, 139 et 150 liés, 151, 155, 156 (3839, 86v-88v; 3839A, 34-37).
L. II. ANSEGISI collectio, l. II, c. 21, 36, 39, 40, 42, 45 (3839, 88v-89; 3839A, 37).
L. III ANSEGISI collectio, l. II, c. 46 et l. III, c. 55 et 79 (3839, 89; 3839A, 37-37v).
L. IV ANSEGISI collectio, l. IV, c 53 et 62; BENEDICTI LEVITAE collectio, l. V, c. 6-8, 18, 21, 27, 28, 30, 36, 37, 41 et 47 liés, 44, 55, 62, 63, 71, 73, 74, 60, 99, 100 et 101 liés, 111, 112, 116, 118-125, 127-137, 139-142, 145-149, 152-156, 190, 159, 160, 162, 164, 166-168, 171, 172, 174, 175, 177, 180, 185, 186, 192, 212, 191, 216, 230, 231, 261, 275, 290, 300, 309, 316, 317, 323, 325, 327, 329, 330, 336, 337, 339, 340, 356, 360, 364, 370-372, 382, 383, 386, 388, 393, 394, 397-399, 401, 403 (3839, 89-94v; 3839A, 37v-45).
L. V. BENEDICTI LEVITAE collectio l. VI, c. 61, 63, 67, 70-72, 75-77, 81, 83, 85-88, 90-94, 96, 98, 107, 108, 115, 121-124, 129, 131, 134, 141, 142, 145, 156, 158, 164, 177, 178, 180-182, 175, 187, 196-199, 202, 205-207, 209, 215, 216, 235, 306, 314, 321, 323, 369, 371, 403-407, 409, 411-415, 421, 424, 426-428, 430 (3839, 94v-99; 3839A, 45-50).
L. VI. BENEDICTI LEVITAE collectio l. VII, c.1, 21-26, 35, 42, 57, 59, 60, 67-69, 72, 73, 85, 95-98, 100, 101, 103, 105, 116, 126, 127, 138, 139, 141, 142, 157, 161, 162, 166, 168, 172, 174, 180, 190-192, 194, 197, 200, 202, 203 et 205 liés, 206, 211, 212, 214, 215, 218, 221, 222, 225, 228, 234, 236, 237, 242, 243, 245, 248, 252, 253, 258-261, 263, 265, 267, 269-272, 274-276, 278, 280, 281, 286, 290, 292-296, 300 et 301 liés, 302, 305-306, 308, 309, 311 en 2 chapitres, 316, 317, 322, 324, 331, 336-338, 351, 360, 369, 371-376, 379, 380, 381 et 382 liés, 382bis, 383, 385-389, 397, 400, 401, 406-408, 424, 430, 431, 433, 442-444, 447, 452, 458, 459, 461-463, 472, 473, 475, 478 (3839, 99-108v; 3839A, 50-61v).
L. VII, — cap. I-LI : BENEDICTI LEVITAE collectio add. II, c. 1 et 3; — add. III, c. 7, 22, 23, 41, 46 et 47 liés, 52-55, 57, 58, 60, 61, 63, 65-67, 71, 72, 93, 99, 112-116; add. IV, c. 1, 6, 35,.46, 49-51, 63-66, 69, 68, 90, 93, 113, 144, 160; l. VII, c.205 plus long, 177; add. IV, c. 81, 88; — l.V, c. 40 (3839, 108v-112; 3839A, 61v-65v);
— [S. GREGORIUS MAGNUS, papa, excerptum] « Interrogatio Augustini. Si pregnans mulier debeat baptizari ... Responsio Gregorii ...-... ex dilectione quam portat invitus » ( M.G.H ., Epist. , I, Reg. XI, 56a, c. 8-9, p. 338-343) (3839, 112-114; 3839A, 65v-67v);
— cap. LII-LXVII : BENEDICTI LEVITAE collectio l. V, c. 197, 274, 315, 326, 378; l. VI, c. 69, 144, 184; add. II, c. 24, 17; l. VII, c. 436-438, 130, 9, 10 ou V, 25 (3839, 114-115v; 3839A, 67v-69v);
— cap. LXVIII—LXX, extraits des conciles ou de collections canoniques : « LXVIII. Si quis dereliquerit proprios filios ...» [Gangres, versio Isidori , c. 15]; « LXVIIII. Hi vero qui male conceptos et ex adulterio ... » [Lerida, c. 2]; « LXX. Si qua mulier fornicaverit et infantem qui ex inde natus ... » [MARTINUS DE BRAGA, Canones ex orientalium Patrum synodis, c. 77] (3839, 115v; 3839A, 69v);
— c. LXXI-CLXX : ANSEGISI et BENEDICTI LEVITAE collectio, l. I, c. 67, 79 (ou add . III, 3), 95; l. II, c. 5, 7, 8, 15, 29 (fin), 41; l. III, c. 9, 10, 43-45, 47, 48, 52, 70, 90; l. IV, c. 9, 16, 29, 36, 39, 40, 57, 58; BENEDICTI LEVITAE collectio, l.V, c. 12, 53, 56, 96, 105, 110, 114, 144, 191, 206, 239, 301, 306, 319, 322, 379-381; l. VI, c. 60, 64, 69, 99, 128, 144, 191, 220, 276, 339, 370 (fragment), 402, 416, 418, 422, 435; l. VII, c. 5, 6, 8, 107, 112, 124, 144, 147, 148, 156, 158, 169, 173, 198, 204, 206, 229, 233, 255, 279, 283, 313, 330, 332, 333, 339, 341, 345, 356, 364, 365, 367, 395, 410, 451, 454, 457, 468, 476. (3839, 115v-121; 3839A, 69v-75v);
— cap. CLXXI-CLXXIII ET CLXXII-CLXXXI (la numérotation des canons est fautive) : extraits des conciles ou de collections canoniques : « CLXXI. Que in domibus propriis tam puelle ... » [Herovalliana, c. 52] ( P.L. , XCIX, 1055); — « CLXXII. De raptoribus virginum consecratarum ... » [Orléans a.538, c. 19 (16)] ( C.C.S.L., CXLVIIIA, 121); — « CLXXIII. Cleros autem vel clericos hinc appellatos ...-... CLXXII [ sic ]. Duo sunt genera clericorum, unum ecclesiasticorum ... » [S. ISIDORUS HISPALENSIS, De Ecclesiasticis officiis, l. II, c. 1 et 3, extr.] ( P.L. , LXXIII, 777, 779); — « CLXXIII. Episcopum non audere extra terminos proprios ...-... CLXXIV. Omnium negociorum ecclesiasticorum ... » [Canons des Apôtres, c. 36, 39]; — « CLXXV. Si natura prudens est, si docibilis ...-... CLXXVI. Ut episcopus absque consilio presbyterorum ... »; — « CLXXVII. Si inventi fuerint inter vos ...-... CLXXVIIII. Progeniem suam unumquenque [ sic ] ad septimam ... » [ANSEGISI collectio, l. I, c. 48; BENEDICTI LEVITAE collectio, l. V, c. 166; l. VI, c. 80]; — « CLXXX. Observandum quoque decrevimus ...» [Tarragone, c. 10] : — « CLXXXI. In doctrina sua nanque [ sic ] abba apostolicam debet ...-... metum habeant » (3839,121-121v; 3839A, 75v-76).
Physical Description:
15 cahiers de 8 ff. La foliotation saute sans lacune de 53 à 55 et de 56 à 58.
France, d'après B. Bischoff; cf. H. Mordek, Kirchenrecht und Reform im Frankenreich , Berlin, 1975, 244. — Initiales rubriquées. Petites initiales rehaussées de rouge. Titres à l'encre brune en capitales rustiques mêlées d'onciales; le titre est rubriqué au f. 1. Titres-courants en capitales mêlées d'onciales, à l'encre brune (rubriqué au f. 2v). En manchette, numérotation des canons en chiffres romains à l'encre brune ou rouge. Parchemin. Réglure à la pointe sèche. 120 ff. à 2 colonnes, précédés et suivis d'une contregarde et d'une garde de papier marbré et d'une garde de papier blanc. 330 × 245 mm. (justification 260 × 200 mm.). Reliure veau raciné à encadrement doré; dos de peau rouge au chiffre de Charles X. Titre doré au dos: « DIONYSII EXIGUI CANONES ».Custodial History:
A fait partie de la bibliothèque de Philippe Hurault, évêque de Chartres de 1592 à 1621; cf. la cote « 8 » dans la marge inférieure du f. 1. Entré en 1622 à la Bibliothèque royale.
Acceptissimi mihi Germani compresbyteri ...
f. 100v
Adgaudere litteris fraternitatem tuam ...
f. 76
Ætius archidiaconus Constantinopolis novae Romae legit ( vel elegit) : Sancta et magna universalis synodus quae secundum gratiam ...
f. 18v
Apostolici favoris gratia magno pacis usque ad nos...
f. 75
Apostolici verba praecepta sunt apud judaeos atque gentiles ... expedire. Filii nostri praesentes Prosper ...
f. 81
Beatitudo vestra directis antehac ( vel antea) per provincias auctoritatibus ...
f. 107v
Bene quidem fraternitas vestra ecclesiasticis legibus obsecuta ...
f. 108
Caritatis nostrae officium nullo intervallo dirimitur ...
f. 74
Cleros autem vel clericos hinc appellatos doctores nostri ...
f. 75v
Communis dolor et generalis est gemitus ...
f. 100
Concilium dilectionis vestrae neglecta hiemis asperitate ...
f. 107v
Concilium sacrum venerandi culmina juris//...
f. 4
Consulenti tibi frater carissime quid de proposita specie unaquaque ...
f. 71
Conturbatio procellae barbaricae facultati ...
f. 74
Cum de ordinationibus sacerdotum quaedam apud vos illicite ( vel sollicite) usurpata ...
f. 95
Cum ex diversis provinciis ad urbem Romam convenire ...
f. 112
Cum simus dominicae plebis superna miseratione rectores ...
f. 116v
Cuperemus quidem de vestrarum ecclesiarum ita ordinatione gaudere ...
f. 83v
De locis jamdudum sacris et nunc spurcitia foedatis ...
f. 37v
De nonis et decimis unde et genitor noster et nos frequenter ...
f. 37
De raptoribus virginum consecratarum seu in proposito in devotione viventium ...
f. 75v
De vindicta et judicio justo in latrones facto ...
f. 67v
Difficilem quidem fidem querimoniis commodamus ...
f. 80v
Directa ad decessorem (praedecessorem) nostrum sanctae recordationis Damasum ...
f. 65
Diu mirati sumus dilectionis tuae litteris ...
f. 76
Divinis praeceptis et apostolicis monitis incitamur ( vel informamur) ut pro omnium ecclesiarum statu ... affectu. Ac si quid usquam reprehensione ... revocemus. Monente enim dominicae vocis ...
f. 140
Ecclesia Antiochena quam priusquam ad urbem perveniret ...
f. 74v
Ecclesiae meae cui Deus noster meum sacerdotium ...
f. 52
Ecclesiasticorum canonum norma nulli esse debet ....
f. 73
Episcopum non audere extra terminos proprios ...
f. 75v
Epistolas fraternitatis tuae quas Hermes archidiaconus detulit ...
f. 89v
Et onus et honor nobis a tua fraternitate ...
f. 75v
Etiamsi nulla instaret ( vel extaret, vel staret) necessitas ...
f. 98
Etsi tibi, frater carissime, pro merito et honore sacerdotii ...
f. 69v
Ex relatione fratris nostri Archidami presbyteri ...
f. 79
Excepto baptismatis munere quod contra peccatum originale ...
f. 76v
Exegit dilectio tua praeceptum apostolicae Sedis ...
f. 117v
Exordium pontificatus mei primitus oblata populis pace ...
f. 105v
Gratia et veritas Jesu Christi Domini et Salvatoris nostri sanctam Antiochenam ecclesiam visitans ...
f. 22
Haec autem scripsimus non qui in Ecclesia Dei secundum Scripturas ...
f. 10
Incipit du lemme bibliqueHaurite aquam cum laetitia ...(Is. 12, 3)
IncipitVociferator Isaias clamat ( vel Isaias propheta exclamat) ...
f. 114
Hi vero qui male conceptos et ex adulterio factos ...
f. 69v
Hieronymus ait : Nisi matrimonium fuisset et virginitas non esset ...
f. 76
Hoc admonendum vel denuntiandum fidelibus necessarie providimus ...
f. 61v
In consortium vos ( vel nos) nostrae ( vel vestrae) sollicitudinis advocamus ...
f. 139v
In doctrina sua namque abba apostolicam debet illam semper formam ...
f. 76
Inter ea quae ad unitatem Ecclesiae pertinentia ( vel pertinent) ...
f. 115
Interrogatio Augustini. Si praegnans mulier debeat baptizari ...
f. 65v
Lectis fraternitatis tuae litteris vigorem fidei tuae quem olim noveramus ...
f. 138
Lectis litteris dilectionis vestrae quibus inimicorum Dei ...
f. 116
Magna me gratulatio habuit cum post ( vel post tot ) discrimina ....
f. 76v
Miramur prudentiam tuam scripta ad Atticum ( vel Titum) ...
f. 74v
Mirari non possumus dilectionem tuam ...
f. 72v
Mora episcoporum nostrorum Maximiani ...
f. 47
Multa in provincia ( vel in provincia vestra) contra canones ecclesiasticos ...
f. 73
Necessaria rerum disputatione constringimur ...
f. 72v
Non semel sed aliquotiens clamat Scriptura ...
f. 73v
Nulla ratio sinit ut inter episcopos ...
f. 132v
Nulli sacerdotum suos liceat canones ignorare ...
f. 59
Observandum quoque decrevimus ne quis sacerdotum vel clericorum more ...
f. 76
Optaremus quidem ut quemadmodum Sanctitas tua de adventu Apiarii ...
f. 39v
Per filium nostrum Marcellum subdiaconum vestrum scripta ...
f. 100
Placuit nobis admonere ut unusquisque episcopus praevideat ...
f. 69v
Post consulatum Paulini viri clarissimi ...
f. 77
Quae in domibus propriis tam puellae quam viduae ...
f. 75v
Qualiter in Africanis regionibus astutia Diaboli ...
f. 100
Quam grata mihi quam pia quam necessaria legatio ...
f. 74v
Quanta fraternitati tuae beatissimi Petri ( vel Petri apostoli) auctoritate commissa ...
f. 91v
Quo fuimus semper et quo sumus studio ...
f. 113v
Quod synodus bis in annum esse debeat pene omnes paginae sanctorum patrum ...
f. 8
Quoniam conveniet sancta synodus episcoporum in Gangrensem ...
f. 25
Quoniam curam apostolatus vester ...
f. 97v
Quoniam Domino placuit ut de his quae nobiscum egerunt ...
f. 86
Regressus ad nos filius meus Adeodatus Sedis nostrae diaconus ...
f. 137
Relatio nos vestrae dilectionis instruxit et gestorum...
f. 171
Rescriptis epistolis fraternitatis tuae quas Hermes ...
f. 136v
Sancta et pacata synodus in unum congregata ...
f. 31
Scripta Beatitudinis tuae debita reverentiae gratulatione suscepimus ...
f. 79v
Scripta Venerationis vestrae multam habentia querimoniam ...
f. 100
Si instituta ecclesiastica ut sunt a beatis apostolis ...
f. 67v
Si inventi fuerint inter vos qui cum quadrupedibus ...
f. 76
Si natura prudens est, si docibilis ...
f. 76
Si praegnans mulier debeat baptizari aut postquam generit ...
f. 65v
Si qua mulier fornicaverit et infantem qui ex inde natus ...
f. 69v
Si quis dereliquerit proprios filios et non eos alit ...
f. 69v
Si quis episcopus presbyter diaconus vel subdiaconus ad bellum processerit ...
f. 45
Si quis esset intuitus ecclesiasticae disciplinae ...
f. 99v
Singulare membrum Ecclesiae tuae religionis amplitudinem ... clariorem
f. 7
Sunt aliqui qui culpis exigentibus ab episcopo proprio excommunicantur ...
f. 34
Sunt etiam regulae ecclesiasticae quae in Africanis regionibus ...
f. 12
Superiori tempore si tamen recte recordor ...
f. 49
Ut parentes filios suos et patrini eos quos de fonte lavacri ...
f. 37
Ut unaquaeque ecclesia sive unusquisque sacerdos suum primatum teneat ...
f. 50
Valentinae nos clerici civitatis adierunt ...
f. 80
ANASTASIUS II (s.), papa • EpistolaANSEGISUS (S.), abbas • Capitularia regum Francorum collecta ab Ansegiso et Benedicto Levita. Abbreviatio collectionisASCANIUS ep. • EpistolaeATTICUS, ep. Constantinopolitanus. • EpistolaeBENEDICTUS LEVITA • Capitularia regum Francorum collecta ab Ansegiso et Benedicto Levita. Abbreviatio collectionisBONIFACIUS I (s.), papa • Lettre à lui adressée par le concile de CarthageBONIFACIUS I (s.), papa • EpistolaeCAELESTINUS I (s.), papa • Lettre à lui adressée par le concile de CarthageCAELESTINUS I (s.), papa • EpistolaeCANONES APOSTOLORUMCOLLECTIONS CANONIQUES • Abbreviatio Ansegisi et Benedicti LevitaeCOLLECTIONS CANONIQUES • Dionysio-HadrianaConciles africains • Carthage VI-VII (25 mai et 30 mai 419)Conciles grecs • Ancyre (a. 314)Conciles grecs • Antioche (a. 330)Conciles grecs • Chalcédoine (a 451)Conciles grecs • Constantinople (a. 381)Conciles grecs • Gangres (a.340)Conciles grecs • Laodicée (fin IV e s.)Conciles grecs • Néocésarée (vers 319)Conciles grecs • Nicée (a. 325)Conciles grecs • Sardique (a. 343)CYRILLUS ALEXANDRINUS ep. (s.) • EpistolaeEcriture française • France (XI e s.)FELIX III ( vel II) (s.), papa • Synodus Romana (13 mart. 487)GELASIUS I (s.), papa • EpistolaeGREGORIUS I Magnus (s.), papa • EpistolaeGREGORIUS II Junior (s.), papa • Synodus romana (5 apr. 721)HILARUS (s.), papa • EpistolaeHILARUS (s.), papa • Synodus romana (19 nov. 465)HONORIUS, imperator • RescriptaHORMISDAS (s.), papa • EpistolaeHURAULT (Philippe), év. de Chartres • PossesseurINNOCENTIUS I (s.), papa • EpistolaeJUSTINUS, imperator • EpistolaeLEO I MAGNUS (s.), papa • EpistolaeMariage • De matrimonii rationeMARTINUS BRACARENSIS ep. (s.) • Capitula ex orientalium Patrum synodis collectaPénitence • De utilitate paenitentiaeReliures aux armes ou chiffres royaux • Charles XROME • Synodus Romanus (19 nov. 465)ROME • Synodus Romanus (13 mart. 487)ROME • Synodus Romanus (1 mart. 499)ROME • Synodus Romanus (a. 501)ROME • Synodus Romanus (6 nov. 502)ROME • Synodus Romanus (5 apr. 721)SIMPLICIUS (s.), papa • EpistolaeSIRICIUS (s.), papa • EpistolaeSYMMACHUS (s.), papa • DecretaSYMMACHUS (s.), papa • Synodus Romanae [1 mart. 499]ZOSIMUS (s.), papa • Epistolae
- Rights
-
- Bibliothèque nationale de France. Département des Manuscrits
- Digitisation
- Biblissima portal
