Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 6912 (1)

Go to viewer chevron_right
Source
Gallica (Bibliothèque nationale de France)
Library
Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits
Shelfmark
  • Latin 6912 (1)
Biblissima authority file
Title
  • Rhazes, Kitāb al-Ḥāwī, , traduction latine par Faraj ben Salim, intitulée Liber Elhavy ou Continens, vol. 1 (Livres I-V)
Agent
  • Preferred form
    • Muḥammad ibn Zakarīyā Abū Bakr al- Rāzī (0864?-0925?)
    Role
    • Author
    Original form
    • Rhazes
    Other form
    • RHAZES
    • Muḥammad ibn Zakariyyā al-Rāzī
    • محمد بن زكريا الرازي
    • MUḤAMMAD ibn Zakarīyā al-Rāzī (Faḫr al-Dīn Abū Bakr)
    • Mohammad ibn Zakaria al-Razi
    • Rāzī, Muḥammad ibn Zakarīyā Abū Bakr al- (0864?-0925?)
    • Nağm al-Dīn Abū Bakr ‛Abd-ullāh b. Muḥ. b. Šāhvār Asadī Rāzī
    • Razi
    • Abu Bakr Al-Razi
    • Rāzī, Muḥammad ibn Zakarīyā Abū Bakr al- (0864?-0925?)
    • Muḥammad ibn Zakariyā al-Rāzī
    • الرازي، محمد بن زكريا أبو بكر الرازي (0864?-0925?)
    • محمد بن زكريا أبو بكر الرازي
    • Abū Bakr Muhammad ibn Zakariyyā al-Rāzī
    • أبو بكر محمد بن زكريا الرازي (0864?-0925?)
    • أبو بكر محمد بن زكريا الرازي
    • Muḥammad ibn Zakarīyā Abū Bakr Al-Razi
    • Rhazès
    • ابي بكر محمّد بن زكريّا الرازي
    • Rhazi
    • Rasis
    • Rāzī, Muḥammad ibn Zakarīyā Abū Bakr al- 0864?-0925?
    • Razi, Abu Bakr Muhammad ibn Zakariya, 865?-925?
    • Rāzī, Abū Bakr Muḥammad ibn Zakarīyā, 865?-925?
    • Rāzī, Muḥammad Ibn-Zakarīyā ar- 865-925
    • Author: Rāzī, Muḥammad Ibn-Zakarīyā ar-
    • Al-Rāzī, Abū Bakr Muḥammad ibn Zakarīyā’ (d. c.313 AH / 925 CE)
    • Rāzī (Rhazes), Abū Bakr Muḥammad ibn Zakarīyā
    • Abū Bakr Muḥammad ibn Zakarīyā Rāzī
    • Rāzī, Abū Bakr Muḥammad ibn Zakarīyā
    • Rāzī, Muḥammad ibn Zakarīyā
    • Al-Razi
    • Abū Bakr Muḥammad ibn Zakarīyā’ al-Rāzī (d. 925?)
    • Rhasis (al-Razi)
    • Razes (Abu Bakr Muhammad Ibn Zakariyya al-Razi)
    • Razes (Abu Bakr Muhammad ibn Zakariyya al-Razi)
    • Rāzī, Muḥammad ibn Zakarīyā Abū Bakr al-, 864-925
    • Muḥammad ibn Zakarīyā Abū Bakr al-Rāzī (b. 854, d. 925), physician, alchemist and philosopher
    • Rāzī, Muḥammad Ibn-Zakarīyā ˜ar-,œ 865-925
    • Rāzī, Muḥammad Ibn-Zakarīyā /ar-
    • Rāzī, Muḥammad Ibn-Zakarīyā ar
    • Muhammad ibn ZakarÊAiyÊAa, AbÊAu Bakr, al-RÊAazÊAi, 865?-925?
    • Muhammad Ibn-Zakariya Razi (Rhazes, Rasis) - 865 - 925 - auteur
    • Rhazes (Râzî)
    • see more
    Biblissima portal
    Biblissima authority file
  • Preferred form
    • Faraǧ Ibn-Sālim (12..-12..?)
    Role
    • Translator
    Original form
    • Faraj ben Salim
    Other form
    • Faraj ben Salim - gest. 13de eeuw - vertaler
    Biblissima portal
    Biblissima authority file
Description
  • Contents:

    F. 1v-2v. Prologue. « Incipit prohemium libri Elhavy ad honorem Dei cujus nomen sit benedictum in secula seculorum. Amen (rubr.) ». « Exclusis prorsus omnium vanis et variis phylosophorum …-… et integra compilationis hujus sententia virginatis gratiam non amisit ».

    F. 2v-6v. Table générale des 25 livres. « Libri totius sunt .XXV. libri partiales (rubr.) ».

    F.7-52v. Livre I. F. 7. [Prologue]. – [Table des 9 chapitres rubriquée]. – F. 7-52v. [Texte]. « In primo libro menbrorum dolentium est inventum quod medicus debet esse …-… et ambarum venarum gule que appellantur rudeg confert valde huic morbo ». – F. 52v. « Explicit liber primus Helhavy, cum auxilio Dei ad ipsius laudem et gloriam cujus nomen sit benedictum. Cujus libri rubrice hec sunt ibidem (rubr.) ». Suit la liste des chapitres du Livre I : « Expliciunt omnes rubrice primi libri (rubr.) ».

    F. 52v-88v. Livre II. « In nomine Dei misericordis et miseratoris, incipit librus Ys. Elchavy de morbis oculorum et aparatibus translatus de arabico in latinum de medicinis sumam cura (rubr.) ». F. 52v. [Table des chapitres rubriquée]. – F. 52v-88v. [Texte]. « Dixit G[alienus] in quarto libro Meamir investigandum est in passionibus oculorum utrum materia veniens ad oculos sit …-… ex humore calido valet enim sed cura confortat menburm ». « Explicit liber secundus de infirmitatibus oculorum in nomine Dei misericordis et miseratoris qui in adjutorium sit mihi (rubr.).

    F. 88v-137. Livre III. F. 88v. [Table des chapitres rubriquée]. « Hic est tertius liber Helavy, cujus primum capitulum incipit de auribus (rubr.) ». – F. 88v-137. [Texte]. « Dixit G[alienus] de modis febrium in libro Megatenni (sic pro Megategni) …-… et apponda est ventosa sub barba et gargarisma fiat cum sumac et aceto ». F. 137. « Explicit liber tertius (rubr.) ».

    F. 137-172v. Livre IV. « Incipit liber quartus de medicinis Elhavy compositus per Abi Ben Mahumet filium Zacarie Ebrasis, in quo tractatur de egritudinibus pectoris et pulmonis videlicet… (rubr.) ». Suit la liste des chapitres du Livre IV. – F. 137-172v. [Texte]. « Ocurrendum est cum ipso capitulo juxta quod tractatur meo de passionibus pulmonis …-… quia id quod continuatur cum diafragmate est proximum cerebro ». « Explicit liber quartus. Sit laus Deo Jacobi (rubr.) ».

    F. 173-211. Livre V. « In nomine domini nostri Jhesu Christi, hic incipit liber Elhavy de stomaco, in quo continentur egritudines stomaci juxta species ipsarum (rubr.) ». [Table des chapitres]. – F. 173-211. [Texte]. « Dixit G. in ultimo libro quarti Megategni quod si ulcus in stomaco fuerit, dande sunt patienti medicine …-… sed omnis accidens in febribus et purgationibus et estate et labore non accidit nisi ex caliditate et siccitate ». « Explicit liber quintus de stomaco. Sit laus Domino (rubr.) ».

    Physical Description:

    Décoration.
    Au f. 1v, peinture en 2 compartiments : à gauche le sultan de Tunis donnant le livre de Rhazès en langue arabe à trois ambassadeurs de Charles I ; à droite : les ambassadeurs remettant le ms. au roi ; Charles Ier de Naples et son traducteur, Faraj traduisant l'Al-Hâwî.
    Initiales historiées (6 lignes) au début de chaque livre, parfois pourvues d’antennes se terminant dans les bordures par des palmettes : f. 52v (maladies des yeux), 88v (maladies des oreilles), 137 (maladies pulmonaires), 173 (maladies de l’estomac).
    Initiales anthropomorphes (7 lignes) au début des chapitres, représentant des médecins en pied ou en buste : f. 7, 14, 20, 25v, 35v, 37, 59v, 80v, 85, 87.
    Initiales historiées (4 à 7 lignes) au début des chapitres, représentant des médecins : f. 7, 98v, 104, 113v, 124.
    Initiales filigranées (3 à 6 lignes) à prolongement de bandes de « I » Initiales filigranées (1 ligne) introduisant les rubriques de la table générale (f. 1-6v).
    Parchemin ; 211 ff. f précédés d’une garde de parchemin, suivis de 3 gardes de parchemin ; 410 x 265 mm (justification : 250 x165 mm) .

    21 cahiers : 16 (f. 1-6 : prologue et table générale), 211 (12-1) (f. 8-17 : trace d’onglet entre les f. 14 et 15), 3-2010 (f. 18-197), 2112 (f. 198-210), f. 211 ajouté.
    Réclames inscrites dans des cadres dessinés à la plume. Double numérotation des cahiers : contemporaine du ms. en chiffres romains au dos des cahiers, ne prenant pas en compte le 1e cahier contenant prologue et table ; moderne en chiffres arabes au début des cahiers. Double numérotation : à l’encre depuis la 1re page du prologue ; à la mine de plomb depuis le début du texte (f. 7). – Titres courants rubriqués indiquant les numéros des livres.
    Mise en page. Au début des livres, tables des chapitres rubriquée. Au début de chaque chapitre, indication rubriquée des titres des sous-divisions du texte. Nombreuses additions marginales inscrites dans des cadres à l’encre rouge et bleue, renvoyant au texte, occupant au f. 172v du Livre I la demi-colonne de gauche et toute la bordure inférieure.

    Reliure en maroquin rouge avec les armes de Colbert sur les plats.

    Réglure à l’encre brune.

    Estampille de la « Bibliothecae regiae » (Ancien Régime, avant 1735), modèle identique à Josserand Bruno, 268, type 5, aux f. 1 et 211v.
Rights
  • Bibliothèque nationale de France. Département des Manuscrits
License
Digitisation
Manifest URL
Related
Biblissima portal
Library logo